23 November 2015

Μια μαρτυρία από την εξέγερση του Πολυτεχνείου '73


Το κείμενο αυτό αποτελεί συρραφή αναρτήσεων φίλου που μάζεψα στη σελίδα του στο
facebook. Η τελική μορφή έγινε αποδεκτή από τον συγγραφέα τους, ο οποίος είναι συνάδελφος, μηχανικός και εκπαιδευτικός, τον γνωρίζω προσωπικά και δήλωσε ότι δεν επιθυμεί να αποκαλυφθεί το όνομά του.
Εντωμεταξύ, τον Νοέμβριο του 2022 πέθανε πρόωρα ο συγκεκριμένος φίλος και συνάδελφος, οπότε μπορώ πλέον να ξεπεράσω την επιθυμία του να μη γίνει γνωστός. Πρόκειται για τον Ηρακλή Δημόπουλο, Δρ.Μηχανικό και καθηγητή στο πανεπιστήμιο Δυτ. Αττικής. 
____________________________________________________________

Γύρω στην άνοιξη του 1973, μετά πάντως από τον Φεβρουάριο, ο αντιπρόεδρος της χουντικής κυβέρνησης, «αδελφός» Παττακός, όντας ενήμερος για τον αναβρασμό που υπήρχε στο φοιτητικό κόσμο και την κοινωνία, ζήτησε να μιλήσει με εκπροσώπους των φοιτητών στην αίθουσα συνεδριάσεων της Συγκλήτου του ΕΚΠΑ. Όσες Γενικές Συνελεύσεις πανεπιστημιακών σχολών λειτουργούσαν, εξέλεξαν αντιπρόσωπο για την συνάντηση αυτή.
Πήγαμε λοιπόν, εγώ ως εκπρόσωπος των Μηχ/γων-Ηλ/γων ΕΜΠ, η Τώνια Μωροπούλου από τους Χημικούς Μηχανικούς και καμιά 15αριά άλλοι εκπρόσωποι, μεταξύ των οποίων και η Ιωάννα Καρυστιάνη ως φοιτήτρια της Νομικής που, αν δεν κάνω λάθος, ήταν τότε και πρόεδρος των Κρητών Φοιτητών.  Καθίσαμε γύρω από το μεγάλο οβάλ τραπέζι και γύρω-γύρω πίσω μας κάθισαν ή στέκονταν όρθιοι δεκάδες ασφαλίτες.
Μόλις ήρθε ο Παττακός στην αίθουσα της Συγκλήτου του ΕΚΠΑ, κάθισε στην κεφαλή του οβάλ τραπεζιού, σήκωσε το δεξί του χέρι, όπως κάνουν οι δεσποτάδες για να ευλογήσουν και είπε: "Ειρήνη υμίν". Εμένα με έπιασαν τα γέλια αλλά λούφαξα μετά από αυστηρή παρατήρηση του αντιπροέδρου της χούντας: "Γιατί γελάτε νεαρέ;".
Στη συνέχεια μας απήγγειλε ο Παττακός διάφορες εθνοπατριωτικές παπαριές και κατέληξε λέγοντας ότι για να τραγουδήσει κάποιος το «Πότε θα κάνει Ξαστεριά, χρειάζεται θάρρος, λεβεντιά και δύναμη, που δεν την έχετε εσείς!». Ζήτησε μετά να του εκθέσουμε τις απόψεις μας. Εκεί ζητήσαμε εγγυήσεις ότι δεν θα συλληφθούμε, ό,τι κι αν πούμε. Μας διαβεβαίωσε ότι δεν θα υποστούμε δίωξη, πράγμα που τηρήθηκε...
Σηκώνεται λοιπόν η Καρυστιάνη, τον πλησιάζει στην κεφαλή του τραπεζιού, όρθια από πάνω του και κουνώντας του το δάχτυλο τού έσουρε τα εξ αμάξης. Του φώναζε γενικά για την έλλειψη ελευθερίας και δημοκρατίας αλλά και ειδικά για τις εκλογές στα Πανεπιστήμια. Ο Παττακός άκουγε ψύχραιμα και με ειρωνικό χαμόγελο. Ο φιλιππικός της Καρυστιάνη οδήγησε σε τέτοια ένταση στην ατμόσφαιρα της αίθουσας, ώστε φάνηκε αμφίβολο αν θα μας αφήσουν να φύγουμε, παρά τις διαβεβαιώσεις του Παττακού...
Έγινε ένας χαμός στην αίθουσα και αυτό που μου έμεινε στη μνήμη ήταν η γενναιότητα, η τόλμη και ο χειμαρρώδης λόγος αυτής της υπέροχης μελαχρινής κοπελιάς από την Κρήτη. Η συνάντηση αυτή φοιτητών-Παττακού δεν νομίζω ότι αναφέρεται πουθενά στις επετειακές ετήσιες περιγραφές και απορώ, γιατί δεν μαθεύτηκε μέχρι σήμερα.
Την ώρα που η Καρυστιάνη τα έψελνε στον Παττακό, ακριβώς πίσω του στεκόταν όρθιος ο α' αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών Δημήτριος Κουτσογιαννόπουλος-Θηραίος, ο οποίος έχοντας τα χέρια του άλλοτε σε στάση παράκλησης και άλλοτε στο στόμα του, της έκανε παρακλητικά νοήματα να σταματήσει... Δεν θυμάμαι να πήραν το λόγο άλλοι, η Ιωάννα είπε τόσο πολλά που μας κάλυψε όλους...
Περνάμε τώρα στα γεγονότα της κατάληψης του 1973 στο ΕΜΠ: Ήμουν από τους πρώτους εκφωνητές του ραδιοφωνικού σταθμού, όταν το Νοέμβριο του 1973 έγινε η κατάληψη του Πολυτεχνείου, και μετά ένα είδος αρχισυντάκτη, που παραλάμβανε τα μηνύματα και ετοίμαζε τα κείμενα για τους εκφωνητές.
Μεταξύ των μηνυμάτων που χειρίστηκα ήταν μια επιστολή σε άψογη καθαρεύουσα κάποιου που δήλωνε υποστηρικτής μας και προσεφέρετο να ηγηθεί του αγώνα μας. Υπογραφή "Στρατηγός Τσακαλώτος"!. Πολύ αργότερα έμαθα ποιός ήταν. Δυστυχώς όταν κανείς ζει αυτές τις στιγμές, δεν συνειδητοποιεί την ιστορική τους αξία. Αντί να κρατήσω την επιστολή αυτή, την έσκισα και την πέταξα στα σκουπίδια...
Κάποια στιγμή, πρέπει να ήταν την πρώτη μέρα και αφού είχε λειτουργήσει ο σταθμός για μερικές ώρες, κατάφερε να έρθει μέχρι την μισάνοιχτη πόρτα του Εργαστηρίου, ο εκδότης και δημοσιογράφος Κ. Καββαθάς, φωνάζοντας το όνομά μου. Πλησίασα να δω τι θέλει και μου είπε επί λέξει: "Αλλάξτε το ύφος σας, ακούγεστε σαν το ράδιο-Τίρανα και τη Φωνή της Αλήθειας"! Η ομάδα περιφρούρησης τον απομάκρυνε πριν προλάβω να του απαντήσω ότι αυτά τα ακούσματα είχαμε αλλά θα προσπαθήσουμε να διορθώσουμε...
Τον πομπό τον έφερε στο Πολυτεχνείο, μέσα σε μια σακούλα, ένας άγνωστος από το Ν. Ψυχικό -νομίζω- και δεν τον έφτιαξε κανείς από αυτούς, όπως ισχυρίζονται διάφοροι σήμερα. Εγώ προσωπικά παρέλαβα τον πομπό! Επειδή τότε, ως φοιτητής ακόμα, δούλευα και στο περιοδικό «Ήχος & HiFi» του Κ. Καββαθά, είχα διασυνδέσεις με τις επιχειρήσεις που πούλαγαν στερεοφωνικά και μέσω του φίλου Γ. Καμπουράκη, που ήταν συμφοιτητής μου και διευθυντής του περιοδικού, ζητήσαμε και μας έστειλε η «Αργώ Ελλάς» (Βαρελτζίδης) ένα μπομπινόφωνο Revox και έναν τετρακάναλο ενισχυτή Kenwood. Αυτά χρησιμοποιήθηκαν καθ' όλη τη διάρκεια της κατάληψης και λειτουργίας του σταθμού.
Το τελευταίο βράδυ και ενώ στη συντονιστική επιτροπή κατάληψης περίπου «μοίραζαν υπουργεία», τους είπα ότι θα μας φάνε λάχανο οι χουντικοί, αν δεν κάνουμε κάτι και πρότεινα να βγούμε αιφνιδιαστικά με καμιά 100σταριά οικοδόμους και να καταλάβουμε το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης, που ήταν τότε στην οδό Γ' Σεπτεμβρίου. Αυτό θεωρήθηκε «αναρχικό», οπότε ήμουν πλέον εκτός κλίματος!
Τσαντίστηκα και σηκώθηκα να φύγω, περίπου 2 ώρες πριν μπει το τανκ στον περίβολο του ΕΜΠ. Με δυσκολία με άφησαν οι φοιτητές που είχαν αναλάβει την περιφρούρηση της κεντρικής πύλης να βγω, αλλά το κατάφερα επειδή φορούσα περιβραχιόνιο...
Με την εισβολή του στρατού, κατασχέθηκε όλος ο εξοπλισμός του Εργαστηρίου Ασυρμάτων Επικοινωνιών του καθ. Ι. Φικιώρη, όπου λειτουργούσε ο σταθμός. Ο αείμνηστος Φικιώρης κάποια στιγμή, μετά από 2-3 μήνες, με φώναξε και μου είπε ότι ο στρατός ζητάει λίστα με τον εξοπλισμό του εργαστηρίου για να τον επιστρέψει. «Και γιατί το λέτε εμένα κ.καθηγητά;», λέω εγώ, δήθεν απορημένος. Μου απαντάει με τον πιο φυσικό τρόπο, γιατί ξέρω ότι ήσουν εδώ μέσα και αν είχες φέρει κάποια πράγματα, πες μου να τα δηλώσω σαν εξοπλισμό του εργαστηρίου, ώστε να μου τα επιστρέψουν και να στα δώσω!
Επειδή ήξερα το ήθος του καθηγητή μου, του δήλωσα χωρίς κανένα δισταγμό ότι ήρθαν απ' έξω το μπομπινόφωνο και ο ενισχυτής. Πράγματι, σε μερικές ημέρες με φώναξε και μου έδωσε ένα σάκο, που είχε μέσα τον ενισχυτή. Το Revox χάθηκε μου είπε με λύπη...
Τηλεφώνησα στον κ. Βαρελτζίδη για να του επιστρέψω τον ενισχυτή αλλά αυτός έκανε ότι δεν καταλάβαινε για ποιο πράγμα μιλάω, από φόβο μήπως εκτεθεί. Στην αθωότητά μου δεν σκέφτηκα ότι μπορεί να παρακολουθούσαν οι χουντικοί τα τηλέφωνα (σίγουρα το έκαναν!) και να βρισκόταν κατηγορούμενος ο επιχειρηματίας. Τελικά, μού έμεινε ξέμπαρκος ο ενισχυτής του Ρ/Σ του Πολυτεχνείου, τον οποίο συντηρώ και χρησιμοποιώ ακόμα.
Τελειώνοντας θα ήθελα να σημειώσω ότι επειδή δεν ήμουν οργανωμένος σε κανένα κόμμα, ούτε ενδιαφέρθηκα να εξαργυρώσω τη συμμετοχή μου στις κινητοποιήσεις, οι επαγγελματίες πολυτεχνίστας με διέγραψαν από την ιστορία· δεν υπάρχω και οι περισσότεροι παριστάνουν ότι δεν με ξέρουν!