19 August 2015

Το αρχαιότερο άνθος στη Γη

A.P., Καθημερινή, 19/8/2015

Παρότι τα φυτά βρίσκονται παντού στον πλανήτη μας, η εξέλιξή τους παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της επιστήμης. Για το λόγο αυτό, ο πρόσφατος εντοπισμός του αρχαιότερου άνθους, ηλικίας 130 εκατ. ετών, προκαλεί ρίγη συγκίνησης στον κόσμο της παλαιοφυτολογίας. Το υδρόβιο παλαιολιθικό φυτό διατηρήθηκε σε απολιθωμένο πέτρωμα, το οποίο ανακαλύφθηκε πριν από έναν περίπου αιώνα στην Ισπανία. Οι επιστήμονες, όμως, διαπίστωσαν μόλις πρόσφατα τη σημασία της ανακάλυψης εκείνης. Το Monsechia vidalii θεωρείται το αρχαιότερο φυτό, με χαρακτηριστικά άνθους. Το φυτό θεωρείται αγγειόσπερμα, καθώς παράγει σπόρους, οι οποίοι περικλείονται σε κλειστό κουκούλι.

Το χρώμα του άνθους, αλλά και των φύλλων, πρέπει να ήταν σκούρο πράσινο, ενώ αναπτυσσόταν σε γλυκό νερό και αποτελούσε τροφή για βαχιόσαυρους και ιγκουανόδοντες πριν από 125 με 130 εκατ. χρόνια. Η σύγχρονη εκδοχή του είναι το κερατόφυλλο, φυτό δημοφιλές στα οικιακά ενυδρεία γλυκού νερού.

Ο βοτανολόγος του Πανεπιστημίου του Ιντιάνα στις ΗΠΑ, Ντέιβιντ Ντίλτσερ, εξηγεί ότι ο εντοπισμός του παλαιολιθικού αγγειόσπερμου ανοίγει τον Ασκό του Αιόλου σχετικά με ερωτήματα για την εξελικτική ιστορία των ανθοφόρων φυτών, καθώς και για τη συμβολή τους στη διατροφή των φυτοφάγων δεινοσαύρων.

Μέχρι στιγμής, ο τομέας της παλαιοφυτολογίας θεωρούσε το Archaefructus sinensis ως το αρχαιότερο άνθος, το οποίο ανακαλύφθηκε στη Γη. Το Archaefructus εντοπίσθηκε σε απολιθώματα στην Κίνα, ενώ οι επιστήμονες εκτιμούν ότι επρόκειτο για ερμαφρόδιτο αγγειόσπερμα.

«Το πρώτο λουλούδι, όπως ο πρώτος άνθρωπος, είναι μύθοι, καθώς ουδέποτε θα μπορέσουμε να βεβαιωθούμε ότι δεν υπήρχε κάποιος πρόγονος πριν από αυτά, ο οποίος εξελίχθηκε πρώτος, αλλά πέθανε, χωρίς να αφήσει το παραμικρό ίχνος πίσω του. Οσο περισσότερα γνωρίζουμε, όμως, για τους οργανισμούς αυτούς, τόσο καλύτερα μπορούμε να περιγράψουμε την εξελικτική διαδικασία των ειδών. Μένει να καταλάβουμε πώς τα παλαιολιθικά αυτά είδη φυτών οδήγησαν στη μαγική ποικιλία ανθέων που υπάρχει σήμερα στον κόσμο», λέει ο δρ Ντίλτσερ.