25 July 2010

Η πορεία των άστρων

(του ΝΙΚΟΥ ΔΗΜΟΥ, Lifo, 9/6/2010)



• Στην «Καθημερινή» της 6.6., ο σοφός δάσκαλος Θ.Π. Τάσιος απαντά με επιστολή του στο κλασικό ερώτημα: «γιατί σιγεί η πνευματική ηγεσία». Παρατηρώντας ότι: α) ο όρος είναι ασαφής β) ότι πολλοί «πνευματικοί άνθρωποι» τα τελευταία χρόνια εμφανίστηκαν κομματικοποιημένοι (θα πρόσθετα: και κρατικοδίαιτοι) και γ) και όσοι επί τριάντα χρόνια μιλούσαν ελεύθερα: «δεν μπορούσαν να συστήσουν κρίσιμη μάζα μέσα στη λαοθάλασσα του ενδημικού πολιτικού κονφουζιονισμού μας».


• Στην ίδια εφημερίδα ο νεότερος δάσκαλος, Ν. Αλιβιζάτος, κλείνει ένα άρθρο για την επαπειλούμενη κατάρρευση, γράφοντας: «Δίχως άλλο την κύρια ευθύνη τη φέρουν οι πολιτικοί. Ένα μερίδιο ωστόσο βαρύνει και τους πνευματικούς ανθρώπους».

• Ας μη σταθούμε στους πρώτους ενδοιασμούς του Τάσιου για το ποιοι και πόσο αξιόπιστοι είναι αυτοί οι πνευματικοί άνθρωποι. Ας δεχθούμε ότι υπάρχουν μερικοί που ελεύθερα μιλούν και γράφουν. Ποιος τους διαβάζει; Ποιος τους ακούει; Ποιος τους ακολουθεί;

• Ο πρώτος Έλληνας διανοούμενος, ο τραγικός στην μοναξιά του Εμμανουήλ Ροΐδης, είχε γράψει πριν 120 χρόνια: «Τον ορεγόμενον να εκφράσει την γνώμην του περί των πολιτικών ημών πραγμάτων εν πάση αμεροληψία αποθαρρύνει πάντοτε ο εξής συλλογισμός: ότι αι παρατηρήσεις αυτού, όσον ορθαί και ακριβείς εάν είναι, θέλουσιν έχει επί της πορείας των πολιτευομένων τόσην μόνον επιρροήν, όσην και οι παρατηρήσεις αστρονόμου επί της πορείας των αστέρων».

• Με συναντούν άνθρωποι στον δρόμο, με αναγνωρίζουν και μου λένε: «Γιατί δεν μιλάτε; Έχετε καθήκον να υψώσετε τη φωνή σας».

• Κι εγώ απαντώ: «Γιατί δεν ακούτε; Και κυρίως - γιατί δεν σκέφτεστε επάνω σε αυτά που ακούτε;».

• Τι παραπάνω μπορεί να κάνει ένας «πνευματικός άνθρωπος» (ας αφήσουμε τα περί «πνευματικής ηγεσίας» - δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα) παρά να μιλάει και να γράφει; Και ο Τάσιος και ο Αλιβιζάτος και πολλοί άλλοι το κάνουν συστηματικά δεκαετίες ολόκληρες. Μέχρι και στην τηλεόραση προσφύγαμε μερικοί, για να διευρύνουμε το κοινό μας. Αλλά ποιο κοινό; Ακούει κανείς; Ελεύθερα, απροκατάληπτα, χωρίς παρωπίδες;

• Δίκιο είχες Ροΐδη! Όσο άλλαξαν την πορεία των άστρων οι αστρονόμοι, τόσο και οι Έλληνες διανοούμενοι την πορεία της χώρας τους...