30 September 2008

We shall overcome...

We shall overcome someday...


Το έτος 1962 χρειάστηκε ο φοιτητής James Meredith (αριστερά) αστυνομική συνοδεία (κέντρο) για να μπορέσει να εγγραφεί και να σπουδάσει στο πανεπιστήμιο του Μισισιπί. Τώρα, 46 χρόνια μετά, ένας αφροαμερικάνος υποψήφιος για τη θέση του προέδρου πραγματοποίησε στο ίδιο πανεπιστήμιο την καθιερωμένη τηλεοπτική συζήτηση με τον αντίπαλο υποψήφιο πριν από τις εκλογές. Τουτέστιν, οι αγώνες δεν αποδίδουν άμεσα, αλλά κανένας αγώνας δεν πάει χαμένος! Δεξιά, ο J.Meredith σήμερα ως πανεπιστημιακός καθηγητής.

(click)
::::

(Στέλειος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)

Αχ, μωρέ Δαρβίνε!

(της ΑΛΙΝΑΣ ΣΑΡΑΝΤΗ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 27/09/2008)

DarwinΕΝΑ ΧΡΟΝΟ πριν από την επέτειο των 200 ετών από τη γέννηση του Κάρολου Δαρβίνου και 150 από την έκδοση της «Καταγωγής των Ειδών», η θεωρία του φαίνεται ότι ακόμα εξάπτει τα πάθη. Ακόμα και στην πατρίδα του, που δεν είναι γνωστή για τη θρησκοληψία της, ένα πρόσφατο συμβάν υπενθύμισε ότι δεν έχει λήξει η διαμάχη μεταξύ των υποστηρικτών της θεωρίας του και των υποστηρικτών του δημιουργισμού, της θεωρίας δηλαδή που υποστηρίζει ότι ο κόσμος δημιουργήθηκε μέσα σε έξι ημέρες από τον Θεό, ερμηνεύοντας κυριολεκτικά τη Βίβλο.

ΜΗΛΟΝ ΤΗΣ ΕΡΙΔΟΣ, όπως συμβαίνει συχνά σε τέτοιες διαμάχες, ήταν η εκπαίδευση των παιδιών στα σχολεία. Αφορμή στάθηκε μια δήλωση του καθηγητή Μάικλ Ρις, υπεύθυνου για την εκπαίδευση στο Royal Society (=Βρετανική Ακαδημία Επιστημών), την επιστημονική ακαδημία της Βρετανίας, ότι ο δημιουργισμός πρέπει να συζητείται στο μάθημα της επιστήμης, εφόσον το ζητούν οι μαθητές. Αντί να απορρίπτεται από τους καθηγητές ως μια λανθασμένη αντίληψη, θα πρέπει να γίνεται κατανοητή στα παιδιά ως μια κοσμοθεωρία που όμως δεν έχει επιστημονική βάση, όπως είπε ο καθηγητής. Σύμφωνα με τον ίδιο, κάτι τέτοιο είναι πιο παραγωγικό από την αποφυγή κάθε είδους συζήτησης πάνω στο θέμα μέσα στις σχολικές αίθουσες. Ο σάλος που ξεσηκώθηκε οδήγησε στην παραίτηση του καθηγητή Ρις, ο οποίος είναι και ιερέας της Αγγλικανικής Εκκλησίας, από το Royal Society.

Μέλη της επιστημονικής κοινότητας ισχυρίστηκαν ότι η διδασκαλία του δημιουργισμού ισοδυναμεί με πνευματική κακοποίηση των παιδιών, καθώς τους δίνει λανθασμένες πληροφορίες. Παρόμοια άποψη είχε εκφράσει πριν από λίγο καιρό και ο γνωστός καθηγητής Ρίτσαρντ Ντόκινς, που κατηγόρησε τους δασκάλους ότι υποχωρούν προκειμένου να μην προσβάλουν τις «προκαταλήψεις», όπως είπε, που μαθαίνουν τα παιδιά στα σπίτια τους. Οπως παραδέχτηκε και ο καθηγητής Ρις, ένας από τους λόγους που ο δημιουργισμός γίνεται όλο και πιο αποδεκτός είναι η αύξηση στα βρετανικά σχολεία του ποσοστού μουσουλμάνων, μεγάλη μερίδα των οποίων πιστεύουν στον δημιουργισμό.

ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΩΡΑ, εκπρόσωπος της Αγγλικανικής Εκκλησίας έκανε μία δήλωση που κάποιοι ερμήνευσαν ως επίσημη συγγνώμη στον Κάρολο Δαρβίνο. Σε τομέα της ιστοσελίδας της Εκκλησίας αφιερωμένο στα 200 χρόνια από τη γέννηση του Δαρβίνου, ο αιδεσιμότατος Μάλκομ Μπράουν έγραφε: «Κάρολε Δαρβίνε, 200 χρόνια από τη γέννησή σου, η Εκκλησία της Αγγλίας σού χρωστάει μία συγγνώμη επειδή σε παρερμήνευσε και, μέσω της αρχικά λανθασμένης της αντίδρασης, ενθάρρυνε και άλλους να σε παρερμηνεύσουν». Λίγο αργότερα η Εκκλησία της Αγγλίας εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία εξηγούσε ότι «η δήλωση του κ. Μπράουν αντανακλά τη θέση της σχετικά με τον Δαρβίνο, αλλά δεν αποτελεί επίσημη συγγνώμη». Ανάλογη ανακοίνωση είχε κάνει πρόσφατα και το Βατικανό, το οποίο επανέλαβε ότι η θεωρία της εξέλιξης είναι συμβατή με τη Βίβλο, αλλά ότι δεν σκόπευε να ζητήσει συγγνώμη για την αρχική απόρριψη της θεωρίας του Δαρβίνου.

ΚΑΙ ΕΝΩ Η ΕΠΙΣΗΜΗ Εκκλησία δείχνει ιδιαίτερα ανεκτική απέναντι στον Δαρβίνο, ο δημιουργισμός και η συγγενής θεωρία του ευφυούς σχεδιασμού φαίνεται ότι είναι αποδεκτές από σημαντική μερίδα των Βρετανών. Σύμφωνα με δημοσκόπηση που πραγματοποίησε το BBC το 2006, πάνω από το 20% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι τις πιστεύουν, ενώ το 48% δήλωσαν ότι έχουν πειστεί από τη θεωρία της εξέλιξης. Στην πόλη του Πόρτσμουθ, μάλιστα, υπάρχει μουσείο αφιερωμένο στην ανάπτυξη της θεωρίας του δημιουργισμού. Σε κεντρικό της σημείο έχει στηθεί μία «ταφόπλακα», με την αναγραφή «ενθάδε κείται η θεωρία της εξέλιξης»...

29 September 2008

Εκκλησία της κερδοσκοπίας

(The Times/ΒΗΜΑ, 27/9/2008)

Η Εκκλησία της Αγγλίας κατηγορήθηκε πως προέβη σε ανοικτές πωλήσεις (short selling) στο χρηματιστήριο του Λονδίνου προκειμένου να μεγιστοποιήσει το κέρδος της πάνω σε μια επένδυση 6,3 δισ. ευρώ, λίγες ώρες αφότου αρχιερείς της επέκριναν -και μάλιστα από ηθικής και χριστιανικής σκοπιάς- τις πρακτικές των τραπεζών. Οι Αρχιεπίσκοποι του Καντέρμπουρι και του Γιορκ είχαν ήδη ζητήσει αυστηρότερους ελέγχους των αγορών όταν η -φιλελεύθερων τάσεων- δεξαμενή σκέψης (think-tank) Εkklesia αποκάλυπτε την ανάμειξη ρασοφόρων σε κερδοσκοπικές συναλλαγές.

Συγκεκριμένα το 2006 οι Εκκλησιαστικοί Επίτροποι που διαχειρίζονταν τις επενδύσεις της Εκκλησίας της Αγγλίας έθεσαν σε λειτουργία ένα πρόγραμμα «ανοικτών πωλήσεων» (short selling), λόγω της πτώσης της αξίας της στερλίνας. Δηλαδή πωλούσαν στερλίνες προκαταβολικά προκειμένου να διασφαλίσουν τις επενδύσεις τους από μελλοντική άνοδο άλλων νομισμάτων.

Η Εκκλησία επικρίνεται επίσης διότι στα χαρτοφυλάκιά της κατέχει μετοχές πετρελαϊκών και μεταλλευτικών εταιρειών οι οποίες επιβαρύνουν το περιβάλλον και εκμεταλλεύονται εργαζομένους στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Την περασμένη Τετάρτη ο Αρχιεπίσκοπος του Γιορκ Τζον Σεντάμου χαρακτήρισε «ληστές τραπεζών» και «ανθρώπους που αφαιρούν περιουσιακά στοιχεία» όσους έβγαλαν κέρδος από την πτώση των τιμών των μετοχών.

«Ο κόσμος έχει γίνει δούλος του θεού του χρήματος και το να αφήνεται η αγορά να αυτορυθμιστεί είναι σαν να αφήνεις ένα κοπάδι ύαινες να φυλάξουν μια αγέλη βοοειδών» είπε σε συνέντευξή του στους «Τimes» o Αρχιεπίσκοπος Σεντάμου.

Ο Τζόναθαν Μπάρτλι, εκ των διευθυντών του Εkklesia, είπε: «Μεταξύ των δισεκατομμυρίων ευρώ που η Εκκλησία έχει επενδύσει σε ακίνητα και μετοχέςυπάρχουν και εκατοντάδες εκατομμύρια που έχουν επενδυθεί σε πετρελαϊκές και μεταλλευτικές εταιρείες». Η ετήσια έκθεση των Εκκλησιαστικών Επιτρόπων αποκάλυψε πέρυσι πως κατά μέσο όρο το ποσοστό κέρδους της Εκκλησίας την προηγούμενη δεκαετία ήταν 9,5% ανά έτος.

Εννοείται ότι οι Εγγλέζοι "πατέρες" είναι πανάσχετοι από επενδύσεις. Δεν έχουν ακούσει για ακίνητα, ακίνητα και μόνον ακίνητα; Έτσι είναι, δυστυχώς, άμα δεν έχεις δίπλα σου μια "κιβωτό της ορθοδοξίας" και έναν Εφραίμ †ευλόγησον†, πώς να μάθεις αυτά τα απλά;

28 September 2008

Να πιστεύετε στην Αμερική!

της Marcia Pally

Στενοχωριέμαι που οι Ευρωπαίοι και οι Ασιάτες δεν είστε θεοσεβούμενοι. Όχι ότι, θεός φυλάξει, με νοιάζει για τις καταδικασμένες ψυχές σας, αλλά επειδή ο καπιταλισμός αποτελεί ένα θεσμό που απαιτεί πίστη – και ο οποίος, παρεμπιπτόντως, μου εξασφαλίζει και μια μικρή σύνταξη.

Ήδη από τη θεμελίωσή του απαιτεί ο καπιταλισμός πίστη: πρέπει να πιστεύεις ότι η επένδυσή σου θα αναστηθεί από τον τάφο και θα ανέβει στον ουρανό με κέρδη. Όμως, από το έτος 1971 και μετά, απαιτεί ο καπιταλισμός μια σχεδόν φονταμενταλιστική αφοσίωση. Για να πληρωθούν τα έξοδα του πολέμου στο Βιετνάμ, εκτύπωσαν οι ΗΠΑ περισσότερα δολάρια από το αντίκρισμα σε χρυσό που διέθεταν. Γι’ αυτό ακριβώς διαχώρισε ο Νίξον την τιμή του δολαρίου από αυτή του χρυσού.

Από τότε αποδέχονται οι Ευρωπαίοι και οι Ασιάτες το δολάρια για λόγους πίστης και μόνο: 9,4 τρισεκατομμύρια δολάρια υπήρχαν στις αρχές του 2008 σε ξένα χέρια, εξασφαλισμένα με το τίποτα, εκτός από την πίστη στην Αμερική. Αμήν!

Αυτή η αδιάσπαστη πίστη απελευθέρωσε στις ΗΠΑ τους ίδιους μηχανισμούς που γνωρίσαμε από την εκκλησία, όταν βρισκόταν στα καλύτερά της χρόνια: πλεονεξία, αδράνεια και διαφθορά. Η Αμερική, με μια εξαίρεση το 1982, κατανάλωσε περισσότερα από όσα παρήγαγε κι έτσι συσσώρευσε ένα βουνό από χρέη περίπου 6,7 δισεκ. δολαρίων. Αλλά κανείς δεν χάνει την πίστη του σ' αυτήν! Αμήν!

Η κίνηση απελευθέρωσης από την κρίση, την οποία επιχειρεί τώρα ο υπουργός οικονομικών των ΗΠΑ, Henry Paulson, αποτελεί επίσης μια εκκλησιαστική υπόθεση. Λέει: «Αφήστε να περάσει η νομοθετική πρότασή μου και δώστε μου απεριόριστη εξουσία –χωρίς κανέναν έλεγχο– τώρα και στο μέλλον!» Πιστέψτε στο δρόμο της σωτηρίας, πιστέψτε τον! Αμήν!

Την τελευταία φορά, όταν έσπρωξαν οι Ρεπουμπλικάνοι έναν επείγοντα νόμο στη βάση της εμπιστοσύνης, αποκτήσαμε στο τέλος το «Patriotic Act», εκείνο το νόμο, ο οποίος παραλίγο να διαλύσει τη δημοκρατία μας. Αν διαλύσουν τώρα με την ίδια επιτυχία την οικονομία μας, τι θα γίνει τελικά με τη μικρή μου σύνταξη;
(Στέλειος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)

27 September 2008

Ένας εξορκισμός για τη νίκη του καλού!

...
Ο γνωστός στην καλή κοινωνία Κενυάτης «κυνηγός μαγισσών», Τόμας Μουτί, ευλογεί με τη δύναμη του κυρίου (του) την υποψήφια για την αντιπροεδρία των ΗΠΑ, Σάρα Πέιλιν! Η Πέιλιν παρακολουθούσε τη λειτουργία και κάποια στιγμή την κάλεσε ο λαμπρός αυτός χριστιανός ιεροκήρυκας και εξορκιστής †ευλόγησον† να έρθει μπροστά για να εξορκίσει τις μάγισσες και τους άλλους εχθρούς της, αλλά και για να μαζέψει η κυρία αρκετό χρήμα για τις ανάγκες της. Ο κύριος θα φροντίσει για όλα....



Χεχεχε, τώρα που μάθαμε το μυστικό (πώς το είπε αυτό; «Εις το όνομα του Ιησού, εξαφανίσου!»), θα κάνουμε κι εμείς κάθε μέρα βουντού, να φεύγουν οι σατανάδες και να μένουν οι σωστές δυνάμεις που θα μας φέρουν χρήματα και κανένα οικόπεδο! Εφραίμ και πάσης χριστιανικής πίστης βρε! †ευλόγησον†
Βλέποντας τώρα τον Κενυάτη σαρλατάνο να κάνει μαγικές τελετουργίες και να επηρεάζει σοβαρά (υποτίθεται) μέλη της αμερικάνικης κοινωνίας, μπορούμε να κατανοήσουμε, πώς έπειθαν πριν από αρκετούς αιώνες οι αγράμματοι και ρυπαροί καλόγεροι από την έρημο τους δεισιδαίμονες και προληπτικούς Ρωμαίους στρατηγούς για την «πνευματική» δύναμή τους... Φώναζαν ένα «Εις το όνομα του Ιησού, εξαφανίσου!» ή κάτι ανάλογο και τσουπ, αποκτούσαν θρησκευτικό κύρος! Μετά έβαζαν και την απαραίτητη θεολογική σάλτσα. Αργόσχολοι ήταν, δεν τους έκανε και μεγάλο κόπο!
(Στέλειος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)

Διεθνής διάκριση σε καθηγητή του ΑΠΘ

Βραβείο Πριγκοζίν 2008


Για τη συμβολή του στη μαθηματική θεωρία των πολύπλοκων ανοικτών συστημάτων και του χάους, έναν τομέα όπου πρωτοστάτησε ο δάσκαλός του και νομπελίστας Ιλία Προγκοζίν, ο πρόεδρος του Τμήματος Μαθηματικών του ΑΠΘ Γιάννης Αντωνίου τιμήθηκε με το Διεθνές Βραβείο Πριγκοζίν 2008.

Ο κ. Αντωνίου ανέδειξε τον εποικοδομητικό ρόλο του χρόνου στην οργάνωση των πολύπλοκων συστημάτων και την πιθανολογική-στατιστική περιγραφή της πολυπλοκότητας και του χάους στη φύση, αναφέρει ανακοίνωση του ΑΠΘ.

Tο Βραβείο Πριγκοζίν θεσπίστηκε από το Πανεπιστήμιο της Σιένα στην Ιταλία και το Τεχνολογικό Ινστιτούτο του Ουέσεξ στη Βρετανία στη μνήμη του Ρώσου χημικού Ηλία Πριγκοζίν, ο οποίος τιμήθηκε με το Νόμπελ Χημείας το 1977 για τη συμβολή του στη μελέτη της μη γραμμικής Χημείας, της θερμοδυναμικής ανισορροπίας και του ρόλου του χρόνου σε μη αντιστρεπτές βιολογικές διαδικασίες. Το βραβείο απονέμεται κάθε χρόνο σε επιστήμονες με παγκόσμια διάκριση στην έρευνα των πολύπλοκων-οικολογικών συστημάτων.

Ο κ. Αντωνίου είναι καθηγητής και πρόεδρος του Τμήματος Μαθηματικών του ΑΠΘ, καθώς και διευθυντής του προγράμματος μεταπτυχιακών σπουδών του Τμήματος. Επίσης είναι επίτιμος καθηγητής στα Πανεπιστήμια Αγιας Πετρούπολης και Λομονόσωφ Μόσχας και μέλος του επιστημονικού συμβουλίου του Διεθνούς Κέντρου Πυρηνικών Ερευνών στην Ρωσία. Για μια δεκαετία διατέλεσε αναπληρωτής διευθυντής των Διεθνών Ερευνητικών Ινστιτούτων Solvay στις Βρυξέλλες, με διευθυντή τον δάσκαλό του Ιλία Πριγκοζίν, ο οποίος πέθανε το 2003.

Το βραβείο απονεμήθηκε την Τετάρτη στο πλαίσιο του διεθνούς συνεδρίου Η Βιώσιμη Πόλη 2008 που πραγματοποείται στη Σκιάθο.


(Newsroom ΔΟΛ, 26/9/2008)

26 September 2008

Επιστολές στο ΒΗΜΑ, 25/9/2008

...
«Μόνη λύση ο διαχωρισμός Πολιτείας και Εκκλησίας»


Οι αποκαλύψεις για το σκάνδαλο με τη Μονή Βατοπαιδίου διαδέχονται η μία την άλλη. Μάλιστα ο αντίκτυπος αυτών των σκανδάλων είναι τέτοιος που αποτέλεσε τη βασικότερη αιτία για την παραίτηση κορυφαίου υπουργού της κυβέρνησης της ΝΔ, του κ. Βουλγαράκη. Το ιδιότυπο οικονομικό καθεστώς της Εκκλησίας της Ελλάδος με τις φοροαπαλλαγές και τις «διευκολύνσεις» στις συναλλαγές του με το Δημόσιο μετατρέπει την Εκκλησία σε ένα ιδανικό περιβάλλον για να στηθούν κάθε λογής κομπίνες.

Ουσιαστικά η Εκκλησία λειτουργεί σαν μια off-shore εταιρεία με το επιπλέον «πλεονέκτημα» να έχει έδρα μέσα στην ίδια την Ελλάδα! Αν θέλουμε λοιπόν να δούμε από πλευράς πολιτικής τι μέτρα μπορούν να ληφθούν για να μην ξαναδούμε αύριο - μεθαύριο τέτοια σκάνδαλα, η λύση είναι μία και αποτελεί κεκτημένο των περισσότερων ανεπτυγμένων κρατών του κόσμου: ο πλήρης διαχωρισμός Εκκλησίας- Κράτους. Και φυσικά με τον τρόπο αυτόν το ελληνικό Δημόσιο θα απαλλαχθεί και από μια σειρά άλλα «βαρίδια» για τον προϋπολογισμό, όπως η καταβολή μισθών για τις χιλιάδες ιερωμένων.

Επιπλέον, σε αντίθεση με το αντιδραστικό ιερατείο που ονειρεύεται μεγαλεία, οι ειλικρινείς ορθόδοξοι δεν έχουν κανέναν λόγο να είναι δυσαρεστημένοι από μια τέτοια εξέλιξη, ενώ κάποιοι δικαίως το αποζητούν: «Δώσε τα του Καίσαρος τω Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ».

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Δ. ΒΑΡΣΟΣ
Μαθηματικός, Αθήνα

«Καμία εργασία δεν προσφέρει το ιερατείο στο κράτος»

Στην Ελλάδα υπάρχει μια τάξις ανθρώπων, συγκεκριμένα το ιερατείο της Εκκλησίας, από Αρχιεπίσκοπο μέχρι και τον τελευταίο υπηρέτη αυτής, που πληρώνεται από το κράτος στο οποίο ουδεμίαν εργασίαν προσφέρει. Πώς δικαιολογείται αυτή η ανώμαλη κατάσταση;

Το ιερατείο ανήκει στον Θεό και στην Εκκλησία της Ελλάδος και σε αυτούς προσφέρει τις υπηρεσίες του. Τι φυσικότερο η αμοιβή τους να καταβάλλεται από αυτούς. Δόξα τω Θεώ και αυτός είναι παντοκράτωρ και η Εκκλησία του έχει τόσα πλούτη (Εκκλησία και μοναστήρια έχουν τσιφλίκι τους τη μισή Ελλάδα) και καθημερινά συσσωρεύει από τη συνδρομή των πιστών και το εμπόριο της (κεριά, λιβάνια, δίσκοι, αγιασμοί, τελετουργίες, προσκυνήματα, θαυματουργές εικόνες, τίμια ξύλα, κόκαλα, κάρες, άγια λείψανα, ρούχα, μανδήλια, ζώνες και λοιπά ων ουκ έστιν αριθμός, όλα περιφερόμενα από εκκλησία σε εκκλησία για τη σύναξη χρημάτων).

Ακόμη και την τέλεση των μυστηρίων που σου προσφέρουν απαιτούν ξεχωριστή αμοιβή για την εκκλησία, τον παπά, τον ψάλτη και τον νεωκόρο, ανεξάρτητα από τον μισθό που παίρνουν. Μπορεί λοιπόν η Εκκλησία άνετα να πληρώσει τους εργαζόμενους σε αυτήν και μάλιστα με αμοιβές πολλαπλάσιες των άλλων εργαζομένων. Αλλο πράγμα, βέβαια, τι δίδαξε ο Χριστός και τι απαιτούσε από τους οπαδούς του! Αυτά ισχύουν για το ποίμνιο όχι για το ιερατείο. Δεν ξέρω αν υπάρχει ακόμη στον κόσμο άλλη χώρα που να πληρώνει το ιερατείο της θρησκείας που λειτουργεί στη χώρα αυτή από τον δημόσιο κορβανά. Ακόμη και στην ισλαμική Τουρκία ισχύει ο πλήρης διαχωρισμός.

Είμαι βέβαιος ότι κανένας πολιτικός, ούτε σαν άτομο ούτε σαν παράταξη, θα τολμήσει να θίξει αυτό το θέμα. Η Εκκλησία ήταν και εξακολουθεί να είναι ακόμη ισχυρή και ασκεί επιρροή όχι μόνο στον λαό αλλά κυρίως στην πολιτική εξουσία. Ας γίνει όμως έστω μια προσπάθεια διαχωρισμού Πολιτείας- Εκκλησίας, αυτό θα ανεβάσει το κύρος της δεύτερης.

ΑΓΓΕΛΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ
Κηφισιά, Αθήνα

25 September 2008

Έτσι θα γίνουν τα τραίνα του ΟΣΕ...

σε μερικά τέρμινα, όχι αύριο!



Αλλοι θαυμάζουν τις μεγάλες γυάλινες επιφάνειες, άλλοι τους τετραπλούς φανούς, κάποιοι ανακαλύπτουν ομοιότητες με ένα τεράστιο παπούτσι, άλλοι πάλι εντυπωσιάζονται από το αεροδυναμικό ρύγχος του νέου υπερ-τρένου που παρουσιάστηκε χθες στη σιδηροδρομική έκθεση ΙnnoΤrans 2008 στο Βερολίνο. Είναι όντως χάρμα οφθαλμών το εικονιζόμενο «Οτομοτρίς Υψηλής Ταχύτητας» (Αutomotrice a Grande Vitesse) που κατασκεύασε η γαλλική Αlstom. Πιο εντυπωσιακές είναι ωστόσο οι επιδόσεις του. Γιατί η ταχύτητα ταξιδίου του νεοδομηθέντος μοντέλου είναι 360 χιλιόμετρα την ώρα, σαφώς υψηλότερη από την ταχύτητα των παλαιότερων μοντέλων, που είναι 300-320 χλμ. την ώρα.


(Στέλειος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)

Αναπαραγωγή ήχου...

αρχαιοελληνικού έγχορδου οργάνου


Το επιγόνιον, ένα αρχαίο ελληνικό έγχορδο όργανο, που έχει θεωρηθεί πρόγονος κατοπινών οργάνων -βυζαντινών και διαφόρων σύγχρονων δυτικών- ακούστηκε ξανά χάρη σε Ιταλούς ερευνητές που προσομοίωσαν τον ήχο του με λογισμικό (). Ο Φρανσέσκο ντε Ματία και οι συνεργάτες του στο Ωδείο Μουσικής του Σαλέρνο αναρωτιόντουσαν πώς να ακουγόταν το επιγόνιο, που κατά μια εκδοχή εισήχθη στην Ελλάδα το 18Ο π.Χ. από τον Επίγονο.

Πλήρη αντίγραφα του οργάνου δεν έχουν διασωθεί, είναι όμως γνωστό ότι είχε έως και 5Ο χορδές, όπως η άρπα. Είχε επίσης ηχείο όπως η κιθάρα και παιζόταν με το χέρι, χωρίς πένα. Χρησιμοποιώντας εικόνες του επιγόνιου από έργα τέχνης, κομμάτια από ανασκαφές και γραπτές περιγραφές του οργάνου και του τρόπου που παιζόταν, οι ερευνητές δημιούργησαν στον υπολογιστή ένα τρισδιάστατο μηχανικό μοντέλο του οργάνου.

Αφού σχημάτισαν μια κατά το δυνατό ακριβή εικόνα για τη μορφή και για τα υλικά κατασκευής του, προσομοίωσαν διάφορους παράγοντες, όπως τη μάζα του οργάνου, την ακαμψία και την αντήχησή του, που συντελούσαν στον χαρακτηριστικό ήχο του. Οι πολύπλοκες ακουστικές εξισώσεις που προέκυψαν θα χρειάζονταν 4ΟΟ ώρες υπολογισμών σε ένα PC, ωστόσο οι ερευνητές αξιοποίησαν δύο ευρωπαϊκά ακαδημαϊκά δίκτυα επεξεργασίας (GEANT2 και EUMEDconnect) και ολοκλήρωσαν τους υπολογισμούς σε μόλις τέσσερις ώρες.

«Για πρώτη φορά μπορούμε να ακούσουμε τους μουσικούς ήχους του παρελθόντος» δήλωσε στο περιοδικό New Scientist ο Nτε Ματία, o oποίος μάλιστα παρομοίασε τον ήχο του επιγόνιου με τον ήχο του αρπίχορδου.

(Newsroom ΔΟΛ, 23/9/2008)

24 September 2008

Ακόμα, ούτε μία συγγνώμη...

...

«Το 1305 ο Ανδρόνικος ο Παλαιολόγος κάλεσε μισθοφόρους Καταλανούς να πολεμήσουν στο πλευρό του τους Τούρκους. Εκείνοι προχώρησαν αργότερα σε καταστροφές σε όλη την περιοχή της Θράκης, της Χαλκιδικής και του Αγίου Ορους. Είναι όμως τέτοια η πνευματική και η ιστορική δύναμη της Μονής Βατοπεδίου που δείτε τι έγινε. Μόλις πέρυσι, το 2005, δηλαδή 700 χρόνια μετά, η κυβέρνηση της Ισπανίας διόρθωσε το σφάλμα των προγόνων της ανακαινίζοντας με δικά της έξοδα το σκευοφυλάκιο της μονής. Μάλιστα, ο υπουργός Εσωτερικών της Καταλονίας παραβρέθηκε στα εγκαίνια ζητώντας συγγνώμη. Λέγοντας χαμογελαστά ότι δεν είναι αργά να μετανοήσει κανείς, έστω και με επτά αιώνες καθυστέρηση...»
Μετά από αυτή την πολύ συγκινητική περιγραφή (την κάνει η κ. Μάρα Ζαχαρέα σε τηλεοπτική εκπομπή για προβολή του κτηματομεσίτη Εφραίμ, πριν από 2 χρόνια) και την ακόμα πιο εντυπωσιακή συγγνώμη των Καταλανών, οι οποίοι είχαν προκαλέσει καταστροφές, θα ήθελα πάρα πολύ να ξέρω, οι εκπρόσωποι της χριστιανικής θρησκείας συνολικά και των διαφόρων δογμάτων της ειδικότερα, πότε θα ζητήσουν συγγνώμη για τις καταστροφές, τις συκοφαντίες και τις ύβρεις σε βάρος του ελληνικού πολιτισμού;

Κάποιοι μεμονωμένοι χριστιανοί έχουν συνειδητοποιήσει το διαχρονικό έγκλημα. Η επίσημη εκκλησία πότε θα εκφράσει, άραγε, μια απλή συγγνώμη, χωρίς απαίτηση για αναστηλωτικές χρηματοδοτήσεις; Για να δείξει η ηγεσία της ότι έχει καταλάβει το μέγεθος του εγκλήματός που συνετελέσθη — όχι ότι χρειάζεται ο (αρχαίος) ελληνικός πολιτισμός οποιαδήποτε συνδρομή τους...

23 September 2008

Βιβλία, βιβλία

Ο λαϊκισμός ποτέ δεν πεθαίνει...


(Ιντερμέδιο, του Ανδρέα Παππά, ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ, 19/09/2008)

Με βάση τουλάχιστον τις σχετικές λίστες, ένα από τα βιβλία της κατηγορίας δοκίμια/μελέτες (τρομάρα του!) που πούλησαν κατά τους τελευταίους μήνες είναι το βιβλίο "Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει... " του Κώστα Παπαϊωάννου, συνταξιούχου δημοσιογράφου και επί χρόνια εκδότη/ιδιοκτήτη της εφημερίδας «Το Ποντίκι».

Κάποια στιγμή το βιβλίο έφτασε και στα χέρια μου. Θέλησα, λοιπόν, κι εγώ (καλά να πάθω!) να δω τι μπορεί να ωθήσει σήμερα κάποιον να αναλάβει ένα τόσο φιλόδοξο εγχείρημα: να γράψει μια (ιδιότυπη, έστω) ιστορία της μεταπολεμικής Ελλάδας. Και όμως, έπρεπε να υποψιαστώ τι με περίμενε, με βάση ίσως το γεγονός ότι το «Ποντίκι» και ο Ποντικισμός ήταν (και είναι;) ένας από τους πυλώνες του «ένδοξού» μας λαϊκισμού, μαζί με τον Λαζοπουλισμό, τον Νταλαρισμό, τον Αυριανισμό, τον Τραγκισμό, τον Ψωμιαδισμό, τον Αυτιαδισμό, κλπ. κ.λπ.

Πρόκειται για εκείνο το ρεύμα «σκέψης» που επιδαψιλεύει κολακείες στη δυνάμει πελατεία του, αξιοποιώντας, μεταξύ άλλων, την παλιά και δοκιμασμένη συνταγή: παρουσιάζεις όλα τα πράγματα άσπρα ή μαύρα, αδιαφορείς για τις αποχρώσεις και τις «λεπτομέρειες», μιλάς πάντα για «καλούς» και «κακούς». Ετσι, οι νέοι «έχουν δίκιο ό,τι και να πουν», ο λαός είναι «πάντα ευκολόπιστος και πάντα προδομένος», οι ξένοι (ή μάλλον, για να ακριβολογούμε, οι δυτικοί ξένοι) είναι πάντα «δόλιοι», «εχθροί μας», «κουφάλες», κ.ο.κ.

Το βιβλίο, λοιπόν, του Κώστα Παπαϊωάννου θα μπορούσε, αν δεν ήταν τόσο ογκώδες, να γίνει η βίβλος ή το εγκόλπιον του καλού λαϊκιστή, ο οποίος τυγχάνει παρεμπιπτόντως και ασυμβίβαστος «αντιιμπεριαλιστής», άμα λάχει να 'ούμε. Ιδού, όμως, ορισμένα δείγματα γραφής, από τα άπειρα που θα μπορούσα να επικαλεστώ για να τεκμηριώσω τις κρίσεις μου και τους χαρακτηρισμούς μου.
  • «Το 1944 οι Γερμανοί έφυγαν χάρις στους αγώνες του λαού». Αυτού και μόνο; Η έκβαση του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου γενικότερα δεν έπαιξε κανένα ρόλο;
  • «Οι σφαγές του Σκόμπι στην Αθήνα». Ετσι, σκέτα, μονόπλευρα. Κατά τη διάρκεια των Δεκεμβριανών η άλλη πλευρά πέταγε, ως γνωστόν, άνθη στους αντιπάλους της.
  • «Οι Αγγλοι στο εξής θα τηρούσαν αποφασιστικότερη στάση στην Αθήνα (το από περισσεύει)». Εδώ ο συγγραφέας συνδυάζει το τερπνόν μετά του ωφελίμου: και τους Αγγλους βγάζει φασίστες, και χιουμοράκι (λέμε τώρα!) κάνει.
  • «Τον βασιλιά Αλέξανδρο τον έφαγε η μαϊμού και ησύχασε, όπως και εμείς». Τέτοια ευγένεια ψυχής!
  • «Αν άνοιγε ο φάκελος της Κύπρου, θα έβγαινε από μέσα η Αμερική». Ετσι, σκέτη, μόνη της πάλι. Ο Γρίβας, ο Σαμψών, ο Ιωαννίδης, οι αξιωματικοί της ΕΛΔΥΚ, τα λεβεντόπαιδα της ΕΟΚΑ Β', όλοι αυτοί δεν είδαν, δεν ξέρουν, δεν έχουν καμία σχέση με τον «φόνο». Σιγά, τώρα! Τους ξέρουμε τους Αμερικανούς τι «κουφάλες» είναι!
  • «Η Ελλάδα είναι μια υπανάπτυκτη χώρα του Τρίτου Κόσμου». Να τες και οι εμβριθείς κοινωνιολογικές/οικονομικές αναλύσεις, βγαλμένες κατευθείαν από κείμενο αριστερίστικου γκρουπούσκουλου της δεκαετίας του 1970. Τι κι αν οι στατιστικές λένε πως η Ελλάδα είναι η 23η (αν δεν κάνω λάθος) πλουσιότερη χώρα του κόσμου. Ο Κ. Π. ξέρει: «Ανήκομεν εις τον Τρίτον Κόσμον»!
Και όλα αυτά επί περίπου 500 σελίδες, σε συνδυασμό με αφόρητες κοινοτοπίες, αλλά και με κάτι ακόμα, στο οποίο θα αναγκαστώ να επανέλθω την επόμενη Παρασκευή: το «χιουμοριστικό» στοιχείο (εξού και ο υπότιτλος «Μια πολιτική ανασκο(λό)πηση της ιστορίας (1944-2007»), που αναπαράγει, στο περιεχόμενο και στη μορφή, όλα τα στερεότυπα του τελευταίου καθίσματος στο πούλμαν της σχολικής εκδρομής, του σφαιριστήριου και του αναψυκτήριου. Και όλα αυτά, με «αντιμπεριαλιστικό» οίστρο, βεβαίως, βεβαίως.

22 September 2008

Διαχρονική οπισθοδρομικότητα

Θεολογική ίαση από πάσαν νόσον και πάσαν...



Ο ηγούμενος Εφραίμ (Βασίλειος Κουτσού λέγεται, το ιουδαϊκό όνομα το διάλεξε για να δείξει την πνευματική συγγένειά του) διηγείται στη δημοσιογράφο Μάρα Ζαχαρέα στην τηλεοπτική εκπομπή που οργάνωσε αυτή για την προβολή του:
«Έχουμε την Παναγία την Παραμυθία. Αυτή την Παναγία πολλές φορές ήρθαν άνθρωποι και την ασπάστηκαν και γίνανε καλά. Αλλοι έρχονται και ασπάζονται αυτήν την εικόνα και έχουνε μίαν κατάθλιψιν και αμέσως αυτή η κατάθλιψις φεύγει, δηλαδή η θαυματουργή αυτή εικόνα θαυματουργεί ακαριαίως. Αλλοι έχουνε σωματικούς πόνους, άλλοι έχουνε εγχειρήσεις

Έχουμε την Παναγία την Παντάνασσα, η οποία ιδιαίτερα βοηθάει τους καρκινοπαθείς. Είναι αυτή η εικόνα, τι να σας πω! Εχει τόσα θαύματα κάμει. Στέλνουμε λαδάκι από το καντήλι της. Σταυρώνονται, γίνονται καλά.

Και ένα παιδί στη Ρωσία που μας είπαν ότι το πήραν στο νεκροτομείο, απέθανε δηλαδή, και πήγεν η μάνα του και το άλειψεν με το λάδι της Παναγιάς της Παντάνασσας και είχε κι ένα καρτ ποστάλ, μια χάρτινη εικόνα και τον σταύρωσε επάνω κι αμέσως το παιδί άνοιξε τα μάτια του. Εχουμε πάρα πολλά τέτοια.

Στην Αυστραλία, μας γράφουν, γίνονται θαύματα πολλά με καρκινοπαθείς. Τώρα αυτά τα μαζεύουμε επώνυμα και θα τα εκδώσουμε. Ήρθε μια κυρία και μου λέει εγώ για 15 χρόνια δεν έκανα παιδιά, οι γιατροί με απογοήτευσαν, τότε κάποιος γνωστός μου πήγε στο Βατοπέδι και του έδωσαν οι πατέρες μίαν κορδέλαν που ήταν ευλογημένη στην Αγίαν Ζώνην. Την έβαλα, μου λέει, και τώρα γέννησα το πρώτο μου παιδί.

Με πλησιάζει κάποια άλλη μετά. Εγώ δεν είχα παιδιά, μου λέει, και πήρα την ευλογημένη κορδέλα της Αγίας Ζώνης κι έκανα παιδί. Με πλησιάζει τρίτη κοπέλα και μου λέει εγώ πονούσα πολύ στη μέση μου και μου φέρανε αυτήν την κορδέλα και την έβαλα επάνω μου και τώρα είμαι μια χαρά».
Ανασταίνονται πεθαμένοι με καρτ ποστάλ, γεννάνε στείρες με κορδελίτσες, εξαφανίζεται ο καρκίνος με λαδάκι... Ούτε οι μάγοι των φυλών στη ζούγκλα του Κονγκό δεν υπόσχονται τέτοια πράγματα (και ζητώ συγγνώμη από τους συμπαθείς κονγκολέζους μάγους που τους συγκρίνω με τον συγκεκριμένο ντόπιο θεομπαίχτη!)

Δεν του το εύχομαι αλλά, άμα αρρωστήσει ο Εφραίμ (παρά τη θεϊκή συμπαράσταση που έχει), θα τρέχει κι αυτός πιθανότατα, όπως κάποιος άλλος, να βρει καλούς γιατρούς, καλό νοσοκομείο, συμβατό μόσχευμα κ.ά., για τα οποία δεν φαίνεται να έχει διαθέσει ούτε ένα ευρώ από την τεράστια περιουσία της μονής που ελέγχει. Τα λάδια και τις κορδελίτσες τις φυλάει για τα κορόιδα!

Και κρίμα που ξέχασε η καλή δημοσιογράφος να τον ρωτήσει, σε τί διαφέρει ο ίδιος από τους κονγκολέζους μάγους. Τί να κάνει όμως κι αυτή, μια γυναίκα μόνη της, ήταν πολύ απασχολημένη! Του έδινε πάσες για να διευρύνει την πελατεία του με θαυματουργές ζώνες, σκόνες, λάδια, κεριά και λοιπά ειδωλολατρικά υλικά που του εξασφαλίζουν αφορολόγητα έσοδα...

Μιράκολα ο Εφραίμ; Ρεντίκολα οι δημοσιογράφοι με τις στημένες εκπομπές!


21 September 2008

Κομμουνιστική Ευφυΐα

Μπορεί ένας ευφυής άνθρωπος να είναι οπαδός του ΚΚΕ;



(του Νίκου Δήμου, www.lifo.gr, 18/9/2008)


Το ερώτημα τίθεται επειδή το ΚΚΕ είναι ένα κόμμα που πιστεύει σε ακλόνητα δόγματα - και κανένας πραγματικά έξυπνος άνθρωπος δεν είναι δογματικός. (Για τον ίδιο λόγο δεν θα μπορούσε να είναι φανατικός πιστός μίας θρησκείας). Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της ευφυΐας είναι ότι παραμένει ανοιχτή σε κάθε νέο στοιχείο, μαθαίνει από την εμπειρία και τροποποιεί ανάλογα τις απόψεις της. Αντίθετα το Κόμμα καταδικάζει κάθε «αναθεωρητισμό».

Κι όμως υπάρχουν άνθρωποι αναμφισβήτητα ευφυείς που είναι τόσο οπαδοί του ΚΚΕ, όπως και θρησκευόμενοι.

Στην περίπτωση της θρησκείας αυτό συνήθως γίνεται με μία θεληματική απενεργοποίηση του ορθολογισμού, με ένα actus voluntatis (πράξη της θέλησης) που μπορεί να φτάσει μέχρι το credo quia absurdum (πιστεύω επειδή είναι παράλογο) του Τερτυλλιανού. Πιστεύω επειδή θέλω να πιστεύω, επειδή μου χρειάζεται, το έχω συναισθηματικά και υπαρξιακά ανάγκη - κι ας μην καταλαβαίνω το ομοούσιον ή ομοιούσιον της Αγίας Τριάδος.

Άραγε συμβαίνει το ίδιο και με το ΚΚΕ; Πολλοί μελετητές το παρομοίασαν με θρησκεία: Έχει κι αυτό δόγματα, ιερατείο, παράδεισο (την αταξική κοινωνία). Και ίσως οι παλιοί κομμουνιστές να είχαν ένα στοιχείο θρησκευτικότητας στην πίστη τους.

Ξαναδιαβάζοντας πρόσφατα το Μηδέν και το Άπειρο του Κέστλερ, θυμήθηκα τους σχολαστικούς φιλοσόφους του Μεσαίωνα και τους λογικιστές Ιησουίτες. Αλλά τώρα, 70 χρόνια μετά, τέτοιοι διάλογοι δεν είναι πια δυνατοί.

Η βασική μου υποψία για τα ευφυή μέλη του ΚΚΕ είναι ότι στο νου τους δεν κυριαρχεί η πίστη, αλλά η σκοπιμότητα. Έχουν γύρω τους μία συμπαγή ομάδα ανθρώπων που στέκονται αλληλέγγυοι στα πάντα. Οι καλλιτέχνες βρίσκουν έτοιμο κοινό, οι συγγραφείς αναγνώστες, ακόμα και οι επιχειρηματίες έχουν οφέλη. Επιπλέον συμμετέχουν σε μία ιδιότυπη εξουσία. Η επιρροή που ασκεί το κόμμα σε ιδεολογικά και πολιτικά θέματα είναι πολλαπλάσια του ποσοστού του.

Φυσικά υπάρχουν πάντα και οι «πίστευε και μη ερεύνα». Για την εξυπνάδα τους όμως, δεν θα έπαιρνα όρκο.

20 September 2008

Διαχρονική οπισθοδρομικότητα

...
Τουρκικό δικαστήριο δικαίωσε τον Τούρκο «βιολόγο» Adnan Octar και επέβαλε την απαγόρευση εμφάνισης στην Τουρκία του ιστότοπου του Richard Dawkins, όπου γίνεται σφοδρή κριτική στους (χριστιανούς και μωαμεθανούς) Δημιουργιστές. Ο Octar έχει θέσει σε κυκλοφορία ένα σύγγραμμα δικής του έμπνευσης (Άτλας της Βιολογίας) για να «αποδείξει» ότι ο κόσμος και όλα τα είδη δημιουργήθηκαν από τον θεό (Δημιουργισμός).

Ο Dawkins έχει χαρακτηρίσει το βιβλίο του Octar «μια βλακεία που σου κόβει την αναπνοή» και αυτό θίγει τον ερευνητή, οπότε ο θιγόμενος είχε έννομο συμφέρον να προσφύγει στα δικαστήρια. Το έτος 2007 είχε καταφέρει ο Octar να κοπούν όλα τα Blogs που στεγάζονται στο wordpress.com, γιατί σε μερικά από αυτά περιέχονταν ειρωνικά σχόλια για το βιβλίο του.

Τελικά, μόνο όσοι Τούρκοι έχουν δορυφορική σύνδεση στο internet, μπορούν να βλέπουν ανεμπόδιστα όλες τις ιστοσελίδες, είτε αυτές «θίγουν» τον Ατατούρκ, είτε τον Αλλάχ και τις «δημιουργίες» του.

19 September 2008

Συμφιλίωση Εκκλησίας - Δαρβίνου;

...
Το Βατικανό ανακοίνωσε ότι η Θεωρία της Εξέλιξης είναι συμβατή με τη Βίβλο, αλλά δε σκοπεύει να απολογηθεί για την αρνητική της στάση εδώ και 15Ο χρόνια. Η χριστιανική εκκλησία τηρούσε εχθρική στάση απέναντι στο Δαρβίνο εξαιτίας της σύγκρουσης της θεωρίας του με την ερμηνεία της Βίβλου για τη δημιουργία και την εξέλιξη του ανθρώπου. Η αντίθετη θεωρία, του Ευφυούς Σχεδιασμού, στηρίζεται στην άποψη ότι ο Θεός δημιούργησε τον κόσμο σε έξι ημέρες, όπως περιγράφεται στη Βίβλο. Η Καθολική εκκλησία δεν ερμηνεύει κυριολεκτικά αυτή τη θεωρία, λέγοντας ότι πρόκειται για μια αλληγορία για τον τρόπο που ο Θεός δημιούργησε τον Κόσμο.


Κάποιοι άλλοι Χριστιανοί, στην πλειοψηφία τους συντηρητικοί Προτεστάντες στις ΗΠΑ, χρησιμοποιούν την κυριολεκτική ερμηνεία της Βίβλου και διαφωνούν με τη διδασκαλία της εξελικτικής θεωρίας στα σχολεία.

Η Καθολική Εκκλησία διδάσκει τη «θεϊστική εξέλιξη», μια θεωρία που δέχεται την εξέλιξη ως επιστημονική θεωρία αλλά ταυτόχρονα δεν αποκλείει ότι ο Θεός μπορεί να χρησιμοποιήσει μία φυσική εξελικτική διαδικασία στην εξέλιξη του ανθρώπινου είδους. Είναι αντίθετη με τη χρήση της εξέλιξης στη βάση μιας αθεϊστικής φιλοσοφίας που αρνείται την ύπαρξη του Θεού ή τον θεϊκό ρόλο στη δημιουργία.

Η ερμηνεία της Βίβλου

Η κριτική της θεωρίας της εξέλιξης, μέχρι πρότινος περιορισμένη μεταξύ ακραίων προτεσταντών στις Ηνωμένες Πολιτείες, εξελίσσεται σε μείζον θέμα στη Γαλλία, μετά την κριτική του Πάπα Βενέδικτου και επιφανών καθολικών θεολόγων στην νέο-Δαρβινική άποψη για τη δημιουργία και εξέλιξη των ειδών.

Σύμφωνα με τη Βίβλο και το Κοράνι, ο Θεός δημιούργησε τον κόσμο και όλα όσα περιέχονται σε αυτόν. Στον Xριστιανισμό, οι ακραίοι πιστοί μεταφράζουν αυτά τα λόγια κατά λέξη, ωστόσο οι καθολικοί, που αποτελούν και την πλειοψηφία των χριστιανών σε παγκόσμια κλίμακα χρησιμοποιούν πιο συμβολικούς τρόπους μετάφρασης των κειμένων αυτών.

Αυτός ο τρόπος ερμηνείας της Βίβλου από την πλευρά των συντηρητικών χριστιανών έχει οδηγήσει στην απόρριψη της θεωρίας της εξέλιξης των ειδών όπως διατυπώθηκε από τον Δαρβίνο και που αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της σύγχρονης βιολογίας. Ακόμη και μουσουλμάνοι λόγιοι δε συμφωνούν με τη θεωρία αυτή, ωστόσο δεν το έχουν αναγάγει σε κύριο θέμα μέχρι σήμερα.

Οι υποστηρικτές της θεωρίας του Δημιουργού των ειδών απορρίπτουν την θεωρία της εξέλιξης επειδή ο τυχαίος παράγοντας εξέλιξης στην οποία στηρίζεται σημαίνει ότι η ζωή δεν έχει τελικό σκοπό. Ωστόσο, «ο τελικός σκοπός και το νόημα είναι ένα θέμα που απασχολεί τους θεολόγους και τους φιλόσοφους, όχι τους επιστήμονες», καταλήγει ο κ. Γκοντινό.


(www.kathimerini.gr με πληροφορίες Reuters, 17/9/2008)

Με την ευκαιρία να επισημάνουμε ότι διάφοροι ορθόδοξοι διανοούμενοι (Χ. Γιανναράς, μητρ. Νικόλαος Χατζηνικολάου κ.ά.), δηλώνουν ότι η Βίβλος δεν αποτελεί βιβλίο κοσμολογίας ή βιολογίας και τα κείμενά της δεν περιέχουν επιστημονική περιγραφή για τη δημιουργία και την εξέλιξη του κόσμου - δεν αναφέρονται στο «πώς έγινε» αλλά στο «γιατί έγινε»... Το πώς καλύπτεται από την επιστήμη, το γιατί από τη θεολογία! Κι έτσι έχουν χωριστεί τα αντικείμενα ενασχόλησης. Εννοείται, αυτή είναι ίσως η άποψη της ακαδημαϊκής θεολογίας για να αποφευχθούν τα προβλήματα αναντιστοιχίας μεταξύ περιγραφών που έγιναν πριν από 4-5 χιλιάδες χρόνια και των σύγχρονων επιστημονικών πορισμάτων, προβλήματα που έχει κάθε θεολογία, η οποία στηρίζεται σε παμπάλαια συγγράμματα και παρωχημένες αντιλήψεις.


Η λαϊκή θεολογία που είχε εκφραστή της τον Χριστόδουλο και τώρα έχει τον Άνθιμο, δεν τα δέχεται αυτά και παίρνει τις γραφές κατά γράμμα, όπως γινόταν στο Μεσαίωνα και όπως είχαν γράψει στα βιβλία τους και έχουν δεσμεύσει διά παντός τους χριστιανούς ο Αυγουστίνος, ο Βασίλειος Καππαδόκης κ.ά. Το πλήθος των αντιφάσεων που συνεπάγεται αυτή η επιλογή ξεπερνιέται με κραυγές, ύβρεις, θαύματα κ.ά. Μια οριστική λύση θα μπορούσε να δοθεί μόνο από «Οικουμενική Σύνοδο» ή έστω από «Πανορθόδοξη Σύνοδο», όμως κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να υλοποιηθεί. Αλλά κι αν γινόταν, θα έπεφτε εκεί το ξύλο της αρκούδας, με δεδομένη την αδελφική αγάπη που χαρακτηρίζει τους παπάδες γενικότερα και τους ορθοδόξους των Βαλκανίων ειδικότερα.

Αυτό που βλέπω με βεβαιότητα να συμβαίνει είναι, να αποδεχτούν οι εκκλησίες την επιστήμη της εξέλιξης, αφού δεν γίνεται πλέον αλλιώς, και να μείνουν προσκολλημένοι στις ιδεοληψίες τους διάφοροι περιφερόμενοι στα κατηχητικά, στα παράθυρα της τηλεόρασης (Χαρδαβέλλας) και ανώνυμα στα Blogs, οι οποίοι δημόσια θα ανακυκλώνουν την οπισθοδρομικότητά τους και ιδιωτικά θα κλαίνε για την παραπλάνηση που υπέστησαν και τώρα μένουν έκθετοι... Παλιοημερολογίτες του 21ου αιώνα που αναζητούν δικαίωση!

18 September 2008

Κατήφορος

Το πολιτικό παιχνίδι ξεπέρασε κάποια όρια


(του Φώτη Γεωργελέ, Athensvoice, 11/09/2008)

Εμφανίζεται λοιπόν αύριο ένας τυπάκος και μας λέει ότι είναι απόγονος των Ρωμαίων και έχει μια διαθήκη του Ιούλιου Καίσαρα που του αφήνει κληρονομιά την Πλάκα, τον Κεραμεικό, τη Διονυσίου Αρεοπαγίτου μαζί με την Ακρόπολη. Θέλει να του τα παραδώσουμε και γρήγορα, γιατί έχει σχέδιο να τα αξιοποιήσει, θα κάνει νεροτσουλήθρες, watermania latina. Γελάτε; Γιατί γελάτε, τέτοια δεν ακούτε και διαβάζετε τόσο καιρό ως τρέχουσα πολιτική δραστηριότητα αυτής της χώρας;

Είναι μια μονή που έχει ιδιοκτησία μια λίμνη, τη Βιστωνίδα. Πώς είναι δυνατόν να έχουν τα μοναστήρια ιδιοκτησία λίμνες και θάλασσες; Νησάκια και όχθες; Τους τα χάρισαν κάτι βυζαντινοί ηγεμόνες το 1080 και τους έδωσαν και κάτι παραπάνω κάποιοι σουλτάνοι το 1400, μάλλον επειδή τους έκαναν αντίσταση με το Κρυφό Σχολειό. Έστω, λες, να ’χουν τη λίμνη να ψαρεύουν οι μοναχοί. Όμως η μονή δεν είναι ευχαριστημένη, δεν μπορεί να αξιοποιήσει την περιουσία της γιατί είναι προστατευμένο φυσικό περιβάλλον. Ήδη οι λέξεις καλόγεροι, περιουσία και αξιοποίηση ακινήτων, κανονικά, δεν είναι καν δυνατόν να βρίσκονται στην ίδια πρόταση. Όμως σ’ αυτή τη χώρα γίνεται. Έτσι η κυβέρνηση ανταλλάσσει τη λίμνη με ένα ολόκληρο Ολυμπιακό Ακίνητο στο κέντρο της Αθήνας, ένα ακίνητο όπου ήταν προορισμένο να γίνει το κτίριο του Υπουργείου Ανάπτυξης. Αστραπιαία η μονή εκποιεί το ακίνητο σε ιδιώτη επιχειρηματία με κέρδος δεκάδες εκατομμύρια ευρώ.

Αν τα βλέπαμε όλα αυτά σε καμιά ταινία του Νίκου Περάκη, θα λέγαμε, έλα ρε, δεν γίνεται, πούλησαν το Υπουργείο; Το Ολυμπιακό Ακίνητο; Τραβηγμένο. Κι όμως, ανώτατοι δημόσιοι υπάλληλοι, συμβούλια του κράτους, δικαστικοί λειτουργοί, υπουργοί, βάζουν χρόνια την υπογραφή τους σε τέτοιες πράξεις. Σε λίγο θα εμφανίσουν καμιά απόγονο της Κλεοπάτρας, γνήσια μακεδόνισσα, να διεκδικήσει τη Βεργίνα, τη Θεσσαλονίκη και τη μισή Μακεδονία. Από τον Άγιο Εφραίμ, πιο πειστικό ακούγεται.



Όσα φαίνονται αδιανόητα, την επόμενη χρονιά συμβαίνουν κανονικά. Η κατάρρευση και η διάβρωση του πολιτικού συστήματος δεν είναι μόνο ποσοτική. Είναι και ποιοτική. Μέχρι τώρα είχαμε συνηθίσει το πολιτικό προσωπικό να αμύνεται, να κρύβει την αλήθεια, να δικαιολογείται όταν αποκαλύπτεται, να απολογείται όταν δεν μπορεί να κάνει αλλιώς. Όχι πια.

Την Κυριακή στο ΔΕΘ ο πρωθυπουργός δεν κάλυψε απλώς τους υπουργούς του, δεν αρνήθηκε απλώς τα σκάνδαλα. Άλλαξε τους κανόνες. «Δεν είναι παράνομες ενέργειες, πρόκειται για δραστηριότητες στο πλαίσιο της νομιμότητας». Την Κυριακή η χώρα έμαθε, από τα πιο επίσημα χείλη, ότι δεν υπάρχουν πια πολιτικά σκάνδαλα, ηθικά σκάνδαλα. Δεν υπάρχουν κανόνες πολιτικής
συμπεριφοράς, η συμπεριφορά του κάθε υπουργού είναι «υποκειμενικό στοιχείο αντίληψης». Από την Κυριακή και μετά, ηθικό είναι ό,τι είναι νόμιμο και νόμιμο είναι ό,τι δεν σε πάει φυλακή.

Δεν έχει λοιπόν καμία σημασία αν χρόνια τώρα η πολιτική ζωή της χώρας διεξάγεται στα δικαστήρια της οδού Ευελπίδων, αν τα πολιτικά στελέχη μπαινοβγαίνουν στα γραφεία των ανακριτών. Δεν έχει καμία σημασία αν οι πολιτικοί έχουν μετατραπεί σε μπίζνεσμεν. Και οι παπάδες σε εταιρεία real estate. Φυλακή πήγανε; Δεν πήγανε. Πού είναι το πρόβλημα;

Αφού όλα είναι λοιπόν εικονική πραγματικότητα, αφού το αποτέλεσμα μετράει, ετοιμαστείτε για τη νέα γενιά πολιτικών. Όχι μόνο εταιρείες ακίνητης περιουσίας, έρχονται οι πολιτικοί-τοκογλύφοι, οι ιδιοκτήτες οίκων ανοχής, οι προαγωγοί, οι παραγωγοί πορνό ταινιών, οι μπράβοι. Νόμιμες δραστηριότητες είναι όλα. Φαίνεται αστείο, αλλά δεν είναι. Γιατί την ίδια ώρα που ο πρωθυπουργός έλεγε αυτά, έξω οι διαδηλωτές φώναζαν το σύνθημα «Θέλουμε ανθυγιεινά, θέλουμε βαρέα, εμείς δεν παντρευτήκαμε τη Μάρα Ζαχαρέα». Ποια κυβέρνηση, με ποια πολιτική και ηθική ευθύνη θα πει ποια είναι και ποια δεν είναι τα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα;

Την Κυριακή η χώρα πήρε ένα μάθημα. Ένα πολύ επικίνδυνο μάθημα. Δεν υπάρχουν κανόνες. Παρά μόνο ένας. Κάνε ό,τι μπορείς, αρκεί να μην πας φυλακή. Αν δεν υπάρχει πολιτική ευθύνη, αν δεν υπάρχουν πολιτικά σκάνδαλα, αν όλα επιτρέπονται αρκεί να είναι στα «πλαίσια της νομιμότητας», τότε, αφού εσείς έχετε Ι.Χ. μοναστήρια, Ι.Χ. κράτος, αφού εσείς ξεπουλάτε λίμνες, δάση, ολυμπιακά ακίνητα, εμείς γιατί να πληρώσουμε φόρους, να μη χτίσουμε αυθαίρετα, να μην κλέψουμε το κράτος όπου μπορούμε; Αν δεν υπάρχουν κανόνες δεοντολογίας, αν η πολιτική συμπεριφορά είναι «υποκειμενικό στοιχείο αντίληψης» του κάθε υπουργού, τότε αφού εσείς κάνετε off shore εταιρείες για να πλουτίσετε, γιατί εμείς να μην κλέβουμε σούπερ μάρκετ γιατί πεινάμε; Καλώς ήρθατε στη ζούγκλα. Ο σώζων εαυτόν σωθείτω.

Την Κυριακή το πολιτικό παιχνίδι ξεπέρασε κάποια όρια. Κάποια όρια που έχουμε βάλει ως κοινωνία, όχι για να βγαίνει το ένα ή το άλλο κόμμα στην εξουσία αλλά για να μπορούμε ως σύνολο ανθρώπων να επιτυγχάνουμε μια πολιτισμένη διαβίωση. Αν οι κανόνες αυτοί, αν η πολιτική συμπεριφορά, αν η ηθική της δημόσιας ζωής δεν είναι σταθερές, αν γίνουν «υποκειμενικό στοιχείο αντίληψης», τότε τα πράγματα γίνονται ανεξέλεγκτα. Καλά ξεμπερδέματα!

17 September 2008

Ο μαθηματικός Nicolas Bourbaki

...
Όσοι σπούδασαν Μαθηματικά μετά τον β’ παγκόσμιο πόλεμο, πρέπει να είχαν τουλάχιστον μια φορά στα χέρια τους ένα βιβλίο του Nicolas Bourbaki (Μπουρμπακί). Τα βιβλία του «Eléments de mathématique» αποτελούν για καθηγητές και φοιτητές, Μαθηματικούς, Φυσικούς και Μηχανικούς αναντικατάστατο βοήθημα για τη μελέτη των καθαρών και εφαρμοσμένων μαθηματικών, έχουν κυκλοφορήσει δε σε πολλές γλώσσες και σε πολλαπλές εκδόσεις. Οι μέθοδοι ανάπτυξης μαθηματικών θεμάτων και οι συμβολισμοί του Μπουρμπακί έχουν καθιερωθεί και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της γνώσης όλων των νεότερων επιστημόνων.

Στις αρχές της δεκαετίες του 1950 υπέβαλε ο Νικολά Μπουρμπακί αίτηση για εγγραφή στην «Αμερικάνικη Μαθηματική Εταιρία» (AMS). Η Γραμματεία της εταιρίας απέρριψε την αίτηση και παρέπεμψε σε ένα άρθρο της «Encyclopedia Britannica», σύμφωνα με το οποίο δεν υφίσταται Μαθηματικός με το όνομα Νικολά Μπουρμπακί. Εξοργισμένος γράφει ο Νικολά στον εκδότη της Εγκυκλοπαίδειας, Walter Yust, ότι είναι απαράδεκτο να ισχυρίζεται στην εγκυκλοπαίδειά του ότι είναι ανυπόστατος, τη στιγμή που είναι σε θέση να συγγράφει βιβλία και να του απευθύνει επιστολές. 


Ο Yust παρέπεμψε την επιστολή στον συγγραφέα του συγκεκριμένου άρθρου της Encyclopedia, Ralph Boas, με την παράκληση για διαλεύκανση του ζητήματος. Ο Boas, καθηγητής Μαθηματικών στο Northwestern University αντέδρασε ψύχραιμα. Ο Μπουρμπακί άρχισε, αντίθετα με τη φήμη του, απάντησε ο Boas, να συμπεριφέρεται με ανακρίβεια. Δεν ισχυρίστηκα, έγραψε ο Boas, ότι είναι ανύπαρκτος, αλλά μόνο ότι δεν προσωποποιείται.

Μέλη της αρχικής ομάδας BourbakiΚαι δεν είχε άδικο ο Boas: τον μαθηματικό Μπουρμπακί αυτοπροσώπως, δεν τον έχει συναντήσει κανείς, δεν υπάρχουν φωτογραφίες και χειρόγραφά του, δεν έχει γεννηθεί βιολογικά και, κατά συνέπεια, δεν θα πεθάνει ποτέ. Ο Νικολά Μπουρμπακί δεν ήταν ένα πρόσωπο, αλλά μια ομάδα Γάλλων Μαθηματικών, οι οποίοι ξεκίνησαν το έτος 1934 στα καφενεία του Quartier Latin να συζητούν για μια θεμελιωμένη με κάθε λεπτομέρεια και με απόλυτη συνέπεια «Μαθηματική Ανάλυση». Κεντρικοί επινοητές του εγχειρήματος ήταν οι μαθηματικοί Andre Weil, Henri Cartan, Claude Chevalley, Jean Delsart και Jean Dieudonne, οι οποίοι είχαν αποφοιτήσει εκείνα τα χρόνια από την École Normale Supérieure και δίδασκαν ως νέοι καθηγητές σε επαρχιακά πανεπιστήμια της Γαλλίας.


Το όνομα δόθηκε στην ομάδα, κατά μία εκδοχή, τυχαία από τον Andre Weil, ο οποίος πηγαίνοντας καθημερινά στο πανεπιστήμιο της Nancy, πέρναγε μπροστά από τον ανδριάντα του στρατηγού Charles Denis Bourbaki (1816-1897), ο οποίος είχε διακριθεί στο γαλλο-γερμανικό πόλεμο 1870/71.

Οι Μαθηματικοί του Μπουρμπακί, οι οποίοι αποτέλεσαν αργότερα πρώτα ονόματα της μαθηματικής επιστήμης, θεωρούσαν ότι τα τότε διαθέσιμα πανεπιστημιακά βιβλία χαρακτηρίζονταν από ασυνεπή ανάπτυξη των θεμάτων τους. Οι ίδιοι παρακολουθούσαν με ενδιαφέρον τη συγκρότηση των «νέων μαθηματικών» των γερμανικών πανεπιστημίων του Göttingen και του Αμβούργου, όπου είχαν σπουδάσει μερικά από τα μέλη της ομάδας. Οι πρωτοπόροι του εγχειρήματος πλαισιώθηκαν από άλλους επίσης σημαντικούς Μαθηματικούς, όπως οι Szolem Mandelbrojt, Laurent Schwartz, Samuel Eilenberg, Jean Leray, Jean-Pierre Serre κ.ά. Αυτό το επιτελείο Μαθηματικών υπολόγιζε να έχει έτοιμο το πρώτο βιβλίο σε τρία χρόνια. Τα γεγονότα εξελίχθηκαν όμως διαφορετικά: σε τέσσερα χρόνια είχε ετοιμαστεί μόλις το πρώτο κεφάλαιο αυτού του βιβλίου!


Ο πραγματικός Charles Denis Bourbaki (1816-1897)Στόχος του Μπουρμπακί δεν ήταν να δημιουργήσει νέα μαθηματική γνώση, αλλά να παραθέσει εκ νέου τις υπάρχουσες γνώσεις και να τις εντάξει σε ένα πλαίσιο αυστηρών μαθηματικών συσχετισμών. Ως πρότυπο χρησίμευσε η αξιωματική παρουσίαση της «Θεωρίας Συνόλων» του κύκλου γύρω από τον Γερμανό Μαθηματικό David Hilbert, η οποία Θεωρία αντιμετωπιζόταν τότε ως ένα από τα πιο αποδοτικά εργαλεία της μαθηματικής επιστήμης. Ο Μπουρμπακί δημιούργησε νέους συμβολισμούς και εισήγαγε αυστηρούς ορισμούς, αναπτύσσοντας τα μαθηματικά θέματα απαγωγικά, από το γενικό στο ειδικό. Καμιά αναφορά δεν ήταν επιτρεπτή στα βιβλία, εφόσον δεν προέκυπτε από κάποια προγενέστερη, επίσης τεκμηριωμένη αναφορά. Έτσι δεν υπήρχε καμία παραπομπή σε άλλα βιβλία ή σε δημοσιευμένες εργασίες, αφού τα πάντα υπήρχαν στους εισαγωγικούς τόμους της σειράς.


Βασική συμφωνία για τη λειτουργία της ομάδας ήταν η ανωνυμία και η δημοσίευση των βιβλίων υπό το κοινό ψευδώνυμο Nicolas Bourbaki. Τα μέλη της επιτροπής δεν έγιναν γνωστά για πολλά χρόνια και μόνο όταν μερικά από αυτά έφτασαν σε μεγάλη ηλικία, άρχισαν να μιλάνε και να γράφουν για την ιστορία της ομάδας. Έτσι φάνηκε ότι κεντρικό πρόσωπο και κινητήρια δύναμη της προσπάθειας και τελικός «διορθωτής» της σειράς υπήρξε ο γνωστός μαθηματικός Ντιοντονέ.

Στις συναντήσεις τους συζητούσαν τα μέλη της ομάδας με έντονες αντιπαραθέσεις το περιεχόμενο των επιμέρους κεφαλαίων που έπρεπε να συγγραφούν και κατένειμαν τις επιμέρους εργασίες που έπρεπε να γίνουν. Στην αμέσως επόμενη συνάντησή τους σχεδόν κανείς δεν είχε τηρήσει τα συμφωνημένα, αλλά είχε αναπτύξει το αντικείμενο που ανέλαβε με δικό του τρόπο σε άλλες κατευθύνσεις, οπότε άρχιζαν εκ νέου οι συζητήσεις και αντιδικίες για το «πρέπον» και το «ορθόν». Κάθε κεφάλαιο των βιβλίων του Μπουρμπακί είχε υποστεί 8 με 1Ο αναδομήσεις και η διάρκεια συγγραφής κάθε τόμου εκτεινόταν από 8 μέχρι 12 χρόνια.

Το έτος 1939 είχαν συγγραφεί οι πρώτοι 1Ο (από τους τελικά 4Ο) τόμοι, οι οποίοι κυκλοφόρησαν σε 6 βιβλία με τίτλους:

I. Θεωρία Συνόλων (Théorie des ensembles)
II. Άλγεβρα (Algèbre)
III. Γενική Τοπολογία (Topologie générale)
IV. Συναρτήσεις μιας πραγματικής μεταβλητής (Fonctions d'une variable réelle)
V. Τοπολογικοί διανυσματικοί χώροι (Espaces vectoriels topologiques)
VI. Ολοκλήρωση (Intégration)
Στη συνέχεια παρουσιάστηκε μια κάμψη στις εργασίες της ομάδας και αργότερα ακολούθησαν τα εξής βιβλία:
I. Αντιμεταθετική Άλγεβρα (Algèbre commutative)
II. Ομάδες και Άλγεβρες Lie (Groupes et algèbres de Lie)
III. Φασματική θεωρία (Théories spectrales)
Ο Ντιοντονέ δημοσίευσε ανεξάρτητα από την ομάδα Μπουρμπακί δύο βιβλία για την Ιστορία των μαθηματικών με τίτλους «Eléments d'histoire de mathématique» (1960, 1969) και «Panorama of pure mathematics as seen by Bourbaki», 1982.

Συνέδριο του ΜπουρμπακίΜε την πάροδο των δεκαετιών επήλθε μοιραία η παρακμή, αφενός λόγω της απολίθωσης μεθόδων και συνηθειών, αφετέρου επειδή άλλαξαν οι ανάγκες και οι στόχοι της μαθηματικής επιστήμης. Το μέλος της ομάδας Pierre Cartier είχε δηλώσει ότι ο Μπουρμπακί είχε την τύχη των δεινοσαύρων, «η ουρά του απείχε κάποια στιγμή πολύ από το κεφάλι του».

Ένα μεθοδολογικό πρόβλημα που δυσκόλεψε ή απέτρεψε τη δημιουργική εξέλιξη του εγχειρήματος ήταν η επιμονή σε άκαμπτους ορισμούς και συμβολισμούς, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατόν να συμπεριληφθούν στο αρχικό σχέδιο νεότερες εξελίξεις της μαθηματικής επιστήμης. Σημαντικό οργανωτικό πρόβλημα προέκυψε, όταν αποχώρησε από την ομάδα ο Ντιοντονέ, μάλλον ο μόνος που είχε διατηρήσει την εποπτεία του τεράστιου εγχειρήματος. Και, επιπλέον, στα τέλη της δεκαετίας του 1970, διαφωνίες με τον
εκδοτικό οίκο κατέληξαν σε δικαστικές διενέξεις, οι οποίες δεν ήταν εύκολο να αντιμετωπιστούν από ακαδημαϊκούς.

Στις αρχές του 21ου αιώνα θεωρείται μεθοδολογικά οπισθοδρομική επιλογή η εμμονή στις μεθόδους διδασκαλίας και ανάπτυξης των μαθηματικών σύμφωνα με το πνεύμα του Μπουρμπακί.

15 September 2008

Εκκλησιαστικές μπίζνες...

και τουρκικά φιρμάνια!

του Ανδρέα Ανδριανόπουλου
από το PRESS-GR, 14/8/2008

Ανάμεσα στα άλλα απίστευτα που συμβαίνουν στις ημέρες μας, κλονίζονται συνθέμελα και κάποιοι ιστορικοί μύθοι. Η εκκλησία για δεκαετίες ολόκληρες με πάθος πολέμησε για να χτίσει την εικόνα του θεματοφύλακα της ιστορικής φυσιογνωμίας του σύγχρονου έθνους. Λίγοι Έλληνες έχουν ξεχάσει το περίφημο Λάβαρο της Αγίας Λαύρας που ιεράρχες κατέβασαν στην Πλατεία Συντάγματος για να διατρανώσουν την αντίθεσή τους στην ανίερη, κατά τη γνώμη τους, προσπάθεια να απαλειφθεί η αναφορά του θρησκεύματος στις αστυνομικές ταυτότητες. Η επιβίωση του έθνους οφείλεται στην Ορθοδοξία, επιμένουν οι εκπρόσωποι της Εκκλησίας. Διότι εκείνη ήταν που ύψωσε το ανάστημά της στον Οθωμανό κατακτητή. Και κάτω από διωγμούς, κατακραυγή και βασανιστήρια κράτησε ψηλά το εθνικό φρόνημα.


Ο «φιλεύσπλαχνος» σουλτάνος Μωάμεθ Β' και ο εκλεκτός του πατριάρχης Γεννάδιος (Γεώργιος Σχολάριος) κατά την παράδοση των εγγράφων συνεργασίας και συναλληλίας (Ψηφιδωτό στην Παμμακάριστο της Κων/πολης)
Κάτω από το άγρυπνο μάτι του Τούρκου δυνάστη, υποστηρίζουν εκκλησιαστικοί παράγοντες, κι’ αντιστεκόμενη σε εξισλαμισμούς και εκτελέσεις ιερωμένων, η Εκκλησία κατόρθωσε να εκπαιδεύσει τα ελληνόπαιδα (Κρυφό Σχολειό) και να διατηρήσει αλώβητο το σώμα του ελληνορθόδοξου πληρώματος (απομονωμένα μοναστήρια και διωκόμενες εκκλησιές). Δίχως την εκκλησία και την ορθόδοξη πίστη η Οθωμανική καταιγίδα θα είχε συνεπάρει τα πάντα. Δεν θα υπήρχε πλέον ελληνισμός, καταλήγει η σχετική διδασκαλία.

Το σκάνδαλο όμως της ληστρικής εξαγοράς αξιοποιήσιμης γής από την Μονή Βατοπεδίου ξεδιπλώνει μια εντελώς διαφορετική ιστορία. Για να πεισθεί το (όχι ιδιαιτέρως δύσπιστο είναι η αλήθεια) Νομικό Συμβούλιο του Κράτους να εγκρίνει τις απίστευτες ανταλλαγές, οι ίδιοι οι ελληνορθόδοξοι μοναχοί του Αγίου Ορους παρουσίασαν φιρμάνια σουλτάνων, με τα οποία η μοναστηριακή περιουσία αποδίδεται αυτούσια στον ορθόδοξο κλήρο. Προκύπτει από τα σχετικά ντοκουμέντα πως το οθωμανικό κράτος όχι μόνο δεν «κυνήγησε» την ορθόδοξη εκκλησία αλλά της δώρησε κτήματα, προστάτευσε τα ιδιοκτησιακά της δικαιώματα και της παρέσχε καταφανή πολιτική προστασία.

Δεν είναι εύκολο για τον απλό πολίτη να κατανοήσει πώς, μια μαχόμενη εκκλησία που υποτίθεται πως εδιώχθη για την πίστη της και στελέχη της θεωρείται πως θυσιάστηκαν στο βωμό της σύγκρουσης με τους «άπιστους» Οθωμανούς, απολάμβανε τέτοιων προνομίων στη διάρκεια της λεγόμενης Τουρκοκρατίας. Μάλιστα, τα ντοκουμέντα που προσκόμισε η Ιερά Μονή Βατοπεδίου σημειώνουν με ξεκάθαρο τρόπο πως οι Μονές του Αγίου Ορους δεν υπήρξαν «δορυάλωτες». Δηλαδή, δεν κατελήφθησαν υπό των Τούρκων με το δόρυ, μετά από κάποια σύγκρουση, αλλά «συνθηκολόγησαν πριν από την κατάκτηση». Φροντίζοντας δηλ. να εξασφαλίσουν τα προνόμιά τους, δίχως να θιγούν στο παραμικρό τα περιουσιακά τους στοιχεία.

Αν κάτι τέτοιο είχε γραφεί στο περίφημο βιβλίο Ιστορίας της 6ης Δημοτικού, ή και όπου αλλού, οι συντάκτες του θα είχαν ριχθεί στην πυρά. Μπροστά όμως στην εξασφάλιση οικονομικών συμφερόντων, οι θεματοφύλακες της Ορθοδοξίας δεν διστάζουν να δημοσιοποιήσουν και τη χειρότερη αποκάλυψη. Αυτά μάλιστα αποδεικνύουν, πόσο αστήρικτα είναι τα επιχειρήματα που διστακτικά τελευταία προβάλλονται, πως οι ευνοϊκές αυτές ρυθμίσεις γίνονται δήθεν για την οικονομική ισχυροποίηση του Αγίου Όρους, ώστε μελλοντικά να είναι σε θέση να παίξει τον ρόλο Οικουμενικού Πατριαρχείου της Ορθοδοξίας.

Αν πρόκειται η κοιτίδα της ορθόδοξης πίστης να οικοδομηθεί στο μέλλον πάνω σε φιρμάνια και μπαξίσια μουσουλμάνων ηγητόρων, τότε μπορούμε να απορρίψουμε την σχετική «εθνική» τιμή. Και, καιρός είναι να γίνει συνείδηση πως το αυτοδιοίκητο αφορά τις Μονές στον Άθω. Τα περιουσιακά στοιχεία στην υπόλοιπη Ελλάδα φορολογούνται όπως του καθενός. Δεν μπορεί να υπάρχουν πατρίκιοι από την μια και υποζύγια από την άλλη στη χώρα.

14 September 2008

Επιστολή προς τον Αδόλφο Χίτλερ

...
«Εξοχότατε, οι βαθυσεβάστως υποσημειούμενοι Αντιπρόσωποι των Είκοσιν Ιερών Βασιλικών Πατριαρχικών και Σταυροπηγιακών Μονών του Αγίου Ορους Αθω, λαμβάνομεν την εξαιρετικήν τιμήν ν' απευθυνθώμεν προς την Υμετέραν Εξοχότητα και παρακαλέσωμεν Αυτήν θερμώς, όπως ευαρεστημένη, αναλάβη υπό την Υψηλήν προσωπικήν Αυτής προστασίαν και κηδεμονίαν τον Ιερόν τούτον Τόπον (...)

»Οι μοναχοί του Ορους Αθω οθενδήποτε και αν κατάγονται θα διατηρήσουσιν τα κτήματα και τα πρότερα αυτών δικαιώματα και θ' απολαύσουσιν, άνευ ουδεμιάς εξαιρέσεως, πλήρους ισότητος δικαιωμάτων και προνομίων (Σ.σ.: Εν αρχή ο μπεζαχτάς! Κι είτα βοήσομεν ό,τι προαιρείσθε...) (...)

»...Ικετεύομεν θερμώς την Υμετέραν Εξοχότητα» κτλ. κτλ. «και διαπύρως ευχόμεθα υγείαν και μακροημέρευσιν επ' αγαθώ του ενδόξου Γερμανικού Εθνους. Υποσημειούμεθα βαθυσεβάστως» κτλ. κτλ.

Αν ακόμα δεν εννοήσατε, πρόκειται περί Επιστολής του Αγίου Όρους προς τον Αδόλφο Χίτλερ! Για την ακρίβεια: «Εν Αγίω Ορει τη 13/26 Απριλίου 1941» (ήταν και παλαιοημερολογίτες), επιστολή που απευθύνεται «Προς την Αυτού Εξοχότητα τον Αρχικαγκελάριον του ενδόξου Γερμανικού Κράτους Κύριον Αδόλφον Χίτλερ εις Βερολίνον».

Το βρωμερό αυτό ντοκουμέντο, αυτήν την άθλια επιστολή, που οι Αγιο(τρομάρα τους)ρείτες έστειλαν στο «γουρούνι χωρίς κραγιόν» κι εντιμότατο σφαγέα των λαών Αδόλφο Χίτλερ μιαν ημέρα πριν η Βέρμαχτ μπει στην Αθήνα, ανέσυρε από τη λήθη και μας τη θύμισε ο «Ημεροδρόμος» του «Ριζοσπάστη» (κατά κόσμον Νίκος Μπογιόπουλος). Ποια βυζαντινά χρυσόβουλα και τούρκικοι φετφάδες! Ες Ες και... Αγιος ο Θεός! Ή μήπως έχουν ζητήσει συγγνώμην οι Αγιορείτες για αυτό τους το άγος, την ύβριν και τις προδοσίες- και μας διαφεύγει;

Τις άκρες του σταυρού που τάχα υπηρετούν τσάκισαν τότε οι καλοκαλόγεροι κι έθεσαν εαυτούς υπό την προστασίαν του αγκυλωτού σταυρού. Και δεν εξιλεώνει τα αισχρά τους έργα η θυσία εκείνων των λίγων ράσων που πήραν τ' άρματα και βγήκαν αντάρτες ή, με άλλους τρόπους, βοήθησαν τον αγώνα του λαού και του έθνους.

Ατιμώρητοι και κυρίως αμετανόητοι κι ως εκ τούτου ασυγχώρητοι, ας μεγαλοπιάνονται σήμερα οι Βατοπεδίτες κι οι άλλοι όμοιοί τους σε όλο το Ορος, φιλοξενώντας τον Κάρολο της Αγγλίας ή κάνοντας τους «πνευματικούς» σε ανθρώπους όπως ο κ. Ρουσόπουλος ή ο κ. Βουλγαράκης. Δεν είναι αιώνια η λήθη, η α-λήθεια είναι αιώνια.
(Ελευθεροτυπία, 13/9/2008)

13 September 2008

Άντε πάλι «τίμιο ξύλο» - Δει δη χρημάτων

Στη Λάρισα το «Τίμιο Ξύλο» από τα Ιεροσόλυμα


Το «Τίμιο Ξύλο» από τον Πανάγιο Τάφο των Ιεροσολύμων όπου φυλάσσεται, υποδέχτηκε το απόγευμα, για πρώτη φορά, η Λάρισα με κάθε επισημότητα και απόδοση τιμών. Το «Τίμιο Ξύλο» είναι ενσωματωμένο σε παλιά θαυματουργή εικόνα των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης και το μετέφεραν σε συνοδεία ο μητροπολίτης Καπιτωλιάδος Ησύχιος με αγιοταφίτες πατέρες, προκειμένου να παραμείνει στην Λάρισα για τρεις ημέρες και να εκτεθεί σε προσκύνημα.

Η εικόνα με το «Τίμιο Ξύλο» έφθασε γύρω στις 7:30 στην πλατεία Λαού όπου είχε στηθεί αψίδα από φύλλα φοινίκων και σε παράταξη βρίσκονταν άγημα του στρατού, οι φιλαρμονικές του Δήμου και της 1ης Στρατιάς, μητροπολίτες και οι αρχές της πόλης και του Νομού. Μετά την απόδοση τιμών σχηματίστηκε πομπή μέχρι τον ιερό ναό του Αγίου Κωνσταντίνου όπου και για τρεις ημέρες θα παραμείνει η εικόνα μέχρι να αναχωρήσει πάλι για τα Ιεροσόλυμα.

(kathimerini.gr, 12/9/2008)

Έχει γράψει ο ειλικρινής χριστιανός ΤΥΧΙΚΟΣ ήδη από το έτος 2000 και άλλοι πολύ παλαιότερα: «Τίποτε δεν έχει μείνει χωρίς εμπορική εκμετάλλευση κι απ' αυτό δεν εξαιρείται η θρησκεία και η θρησκοληψία. Πρώτη διδάξαντες, μάλιστα, οι ίδιοι οι άνθρωποι της εκκλησίας, που ανά τους αιώνες επέτρεψαν και μάλιστα ενθάρρυναν την ανάπτυξη της βιομηχανίας αντικειμένων θρησκευτικού εμπορίου.

Τα αναρίθμητα ιερά λείψανα, ο ατέλειωτος αριθμός εικόνων με την "υπογραφή" δήθεν του ευαγγελιστή Λουκά, τα εργόχειρα των μοναχών, ακόμη και η "Έκθεση Θησαυρών του Αγίου Όρους", στη Θεσσαλονίκη, που ξεκίνησε με αφορμή την πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης αλλά συνεχίζεται εξαιτίας της αθρόας προσέλευσης επισκεπτών (και είσπραξης εισιτηρίων).

Αλλά το σκανδαλοδέστερο ίσως από όλα αυτά τα "ιερά εμπορεύματα" είναι μάλλον το φαινόμενο του "τίμιου ξύλου", που ανά τους αιώνας πολλαπλασιάζεται για να καλύπτει την ζήτηση, με το αζημίωτο βέβαια. (...) Όλα αυτά στην "χριστιανική" Ελλάδα της 3ης χιλιετίας, που ούτε χριστιανική είναι, ούτε ποτέ της έμαθε τη σημασία της θυσίας του Χριστού στο σταυρό!
»

Αφού «φάγανε», λοιπόν, στο πατριαρχείο εκείνον τον ανεκδιήγητο Ειρηναίο (πούλαγε ή νοίκιαζε ακίνητα κι αυτός!) και εξαφανίστηκε ο διαχειριστής του με το «ιερόν ταμείον», χρειάζονται τώρα χρήμα και βγάλανε στη γύρα τα είδωλα της «αληθινής θρησκείας». Αν θυμάμαι καλά, Ησύχιος είναι εκείνος ο μητροπολίτης που έλεγε ότι δεν γνωρίζει τον Bαβύλη, αλλά μετά αναγκάστηκε να τιμήσει τη γνωριμία του, αφού εμφανίστηκε μαζί του σε τηλεοπτικό πλάνο. Είχαν εισέλθει στο γραφείο του νομάρχη Αχαΐας να του ζητήσουν κάποια εκδούλευση. Οι ασπασμοί στον νομάρχη δείχτηκαν τότε τόσες πολλές φορές σε όλα τα τηλεοπτικά κανάλια, ώστε ο ίδιος ο (συνταξιούχος πλέον) νομάρχης να λέει ότι αισθάνεται ακόμα σαλιωμένος...

12 September 2008

Συνέχεια του (οθωμανικού) κράτους;

(του Πασχου Μανδραβελη, Καθημερινή, 11/9/2008)

Eίπαμε, ότι το κράτος έχει συνέχεια, αλλά τόσο πολύ; Είναι συνέχεια μέχρι και των Οθωμανών κατακτητών; Και οι πράξεις των τελευταίων δεσμεύουν την απελεύθερη ελληνική πολιτεία μέχρι τον 21ο αιώνα; Η ιστορία με τις ανταλλάξιμες εκτάσεις της Μονής Βατοπεδίου ανοίγει κι άλλες πληγές, πέρα από το καταφανές σκάνδαλο της υπερεκτίμησης των κτημάτων στη Βιστωνίδα και της υποεκτίμησης των κρατικών ακινήτων που κάποιοι της παραχώρησαν, με αποτέλεσμα οι μοναχοί να αποκομίσουν μυθώδη κέρδη. Ανοίγει, εκ της πλαγίας, το θέμα των σχέσεων της ορθόδοξης Eκκλησίας με τους Οθωμανούς κατακτητές, ή έστω των μοναστηριών μ’ αυτούς. Αν όσα καταμαρτυρούν οι ίδιοι οι μοναχοί στο συμβόλαιο, για να στοιχειοθετήσουν την κυριότητα των εκτάσεων της Βιστωνίδας, είναι αληθή, τότε πλήττεται ευθέως η θεωρία περί του αδούλωτου φρονήματος της Εκκλησίας και την αντίστασή της στον κατακτητή.

Ετσι, στο συμβόλαιο 2823, που συνέταξε στις 22/5/2007 η συμβολαιογράφος Αικατερίνη Πελέκη-Βουλγαράκη («Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» 7.9.2008) αναφέρονται κάποια αναντίστοιχα με την κοινή αίσθηση για τις σχέσεις της Εκκλησίας με τους κατακτητές στοιχεία: «Το δικαίωμα κυριότητας της Ιεράς Μονής συνεχίσθηκε και διετηρήθη σε ισχύ κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής περιόδου στην ιδιοκτησία της διότι:

α) Η μοναστηριακή περιουσία κηρύσσεται σεβαστή κατά τον μουσουλμανικό νόμο και καμιά συνέπεια δεν μπορεί να έχει σ’ αυτή τυχόν κατάκτησή της από το μουσουλμανικό κράτος.
β) Οι μονές του Αγίου Ορους δεν υπήρξαν δορυάλωτες, αλλά συνθηκολόγησαν με τους Σουλτάνους, πριν από την κατάκτηση, με αποτέλεσμα την αναγνώριση της ακίνητης ιδιοκτησίας τους από τους Σουλτάνους. Το Αγιον Ορος έλαβε φιρμάνι από τους Μεχμέτ τον Α΄ (1413-1421), Μπαγιαζίτ Α΄ (1389-1402), και Μουράτ τον Β΄, το φιρμάνι της 9 Απριλίου 1430 (που σώζεται πρωτότυπο), με το οποίο επικύρωσε τα προνόμια και τις ιδιοκτησίες που είχαν παραχωρήσει οι βυζαντινοί αυτοκράτορες στο Αγιον Ορος.
γ) Το αναπαλλοτρίωτο της εκκλησιαστικής περιουσίας αναγνώρισε και διασφάλισε και ο πορθητής με τον Αχτιναμέ του 1453».

Με άλλα λόγια και με βάση όσα αναφέρουν οι ίδιοι οι μοναχοί, πολλά χρόνια πριν από την Αλωση της Κωνσταντινούπολης οι μοναχοί είχαν συνθηκολογήσει με τους κατακτητές, με αποτέλεσμα να γίνουν σεβαστά τα προνόμια που είχαν και η ακίνητη περιουσία που τους παραχώρησαν οι χριστιανοί αυτοκράτορες. Μπορούμε να συμφωνήσουμε ότι σε περιόδους τέτοιας αναταραχής πολλά μπορούν να συμβούν, ακόμη κι εκείνα που οι μοναχοί καταμαρτυρούν στο συμβόλαιό τους.

Είναι ίσως ανθρώπινο να συνθηκολογήσει κάποιος με ένα ορμητικό κατακτητή, ακόμη και πριν πέσει η Βασιλεύουσα, για να διασώσει κάποια άλλα πράγματα. Είναι πιθανόν να διείδαν οι μοναχοί του Αγίου Ορους ότι «είναι θέλημα Θεού η Πόλη να Τουρκέψει» κι έσπευσαν 23 χρόνια πριν από την αποφράδα 29 Μαΐου να περισώσουν ότι μπορούσαν. Δεν θα περιμέναμε να είναι «δορυάλωτο» (δηλαδή να κατακτηθεί ύστερα από πόλεμο) το Αγιον Ορος.

Ολα αυτά είναι λογικά και ίσως τελικώς να απέβησαν χρήσιμα διότι έτσι διασώθηκε μια μεγάλη θρησκευτική κληρονομιά. Δεν περιμέναμε όμως να τα διαλαλούν οι ίδιοι οι ηγούμενοι των μονών, όταν μάλιστα είναι σίγουρο πως αν τα ίδια πράγματα έγραφε κάποιος ιστορικός θα ξεσήκωναν τον κόσμο, «για την προσβολή των ιερών και οσίων του Αγίου Ορους».

Συμφωνώ με τον Π.Μ. ότι είναι ανθρώπινο να συνθηκολογήσει κάποιος εξ ημών με έναν κατακτητή, δεν νομίζω όμως ότι ισχύει το ίδιο με κάποιους, οι οποίοι έταξαν οι ίδιοι τους εαυτούς τους να υπερασπίζονται -όπως οι ίδιοι ισχυρίζονται, εγώ ποτέ δεν το πίστεψα- ιερά και όσια, βωμούς εστίες και ό,τι άλλο συναφές έχει επινοηθεί. Δεν είχαν αναλάβει τη διαχείριση περιπτέρου οι συγκεκριμένοι, αλλά (υποτίθεται) τις τύχες του αμαθούς και καταπιεσμένου λαού. Με αυτή τη λογική θα μπορούσε και ο Παπαφλέσας να βολευτεί με την αδύναμη ανθρώπινη φύση, ο Αθανάσιος Διάκος το ίδιο, 2-3 ηγούμενοι που ανατίναξαν τα μοναστήρια και τον εαυτό τους, επίσης. Και, εννοείται, κανείς να μην διανοηθεί να επαναλάβει τα φανταστικά για το ρόλο της εκκλησίας, της ορθοδοξίας και κάθε βολεμένου κηφήνα στην απελευθέρωση της χώρας, κανείς να μην αναζητάει στο 1204 την παρακμή του σύγχρονου Ελληνισμού, τη στιγμή που υπήρξαν ομολογημένες προδοσίες και διαχρονική συμμαχία με την ασιατική δεσποτεία σε κάθε μορφή της...


11 September 2008

Περί Χρυσοβούλων και Φετφάδων

Η μεγάλη γαιοκτησία στο Βυζάντιο, τουλάχιστον έως την πρώτη άλωση του 1204 (και πριν νεκραναστηθεί η αυτοκρατορία ως φεουδαρχική ως επί το πλείστον μετά το 1261) δεν ήταν και τόσον ευχάριστη στην κεντρική διοίκηση.

Το κράτος προστάτευε περισσότερον τον μικρό αγροτικό κλήρο προσποριζόμενο έτσι φόρους και στρατιώτες, εχθρευόμενο πάντα, με τρόπο που συχνά έντονα ανανέωνε, κάθε μορφή γαιοκτητικής αριστοκρατίας, στρατιωτικής και πολιτικής. Αναγκασμένο όμως επίσης συχνά να παραχωρεί γαίες, ιδίως στους στρατιωτικούς των ακριτικών θεμάτων, το έκανε όχι μόνο με φειδώ αλλά και διατηρώντας το δικαίωμα της ανάκλησης αυτής της παραχώρησης. Ετσι κληρονομικό δικαίωμα μεγάλης γαιοκτησίας στο Βυζάντιο δεν εννοείτο, παρά μόνον με την ανανεούμενη έγκριση (που συνεπαγόταν διαρκές δικαίωμα άρσης κι αναίρεσης) του Αυτοκράτορα.

Αυτό ακόμα πιο έντονα συνέβαινε με τα εκκλησιαστικά χτήματα. «Η βυζαντινή εκκλησία μια πραγματικά αξιοθαύμαστη κρατική εκκλησία» καθώς τη χαρακτηρίζει ο Στήβεν Ράνσιμαν, ήταν περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον ευάλωτη στη δυνατότητα του κράτους να αυξομειώνει τα της ισχύος της, αυξομειώνοντας τα της περιουσίας της.

Κατ' αντίθεσιν της φροντίδας την οποίαν επιδείκνυαν οι Βυζαντινοί στις κοινοτικές γαίες και τον μικρό αγροτικό κλήρο, εύκολα έβαζαν χέρι στις περιουσίες των μοναστηριών ιδίως και όταν η πολιτική τους εκτίμηση για δαύτα δεν τα ευνοούσε. Τα χρυσόβουλα (για να έρθουμε στο διάταγμα του Βοτανειάτη στα 1080 περί τα της Μονής Βατοπεδίου) είχαν ακριβώς αυτή την έννοια της (προσωρινής πάντα) παραχώρησης (και βλέπουμε).

Το «για πάντα» κατάφεραν να το εκμαιεύσουν οι μοναχοί μόλις 300 χρόνια αργότερα από τον σχετικώς ανίσχυρο ηγεμόνα, Ιωάννη Παλαιολόγο, μιας θνήσκουσας Αυτοκρατορίας. Ούτε καν απ' τον Ανδρόνικο Παλαιολόγο 30 χρόνια πιο πριν. Και φυσικά το κατωχύρωσαν επί Οθωμανών με μπουγιουρντί του Πορθητή, καθώς ήδη πριν πέσει η Πόλη τούρκεψαν οικειοθελώς, ώστε να επωφεληθούν των προνομίων που επιμέριζαν οι Οθωμανοί σε όσους μήδιζαν. Αυτά, έτσι, για την Ιστορία...



(Στάθης Σ., ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 10/09/2008)

Σχετικά με την "Ιστορία" που γράφει ο Στάθης Σ.:

Στα συμβόλαια, η Μονή Βατοπαιδίου επικαλείται μέχρι και χρυσόβουλα του βυζαντινού αυτοκράτορα Ανδρόνικου Παλαιολόγου από το 1080, καθώς και τη συνθήκη του Μωάμεθ του Β’ του Πορθητή (αχτιναμές) που χρονολογείται από το 1453, προκειμένου να αποδείξει την κυριότητα των εκτάσεων που ανταλλάσσει με το Δημόσιο.

(Ελ. Τύπος, 11/9/2008)


Μας άφησε χρόνους και ο μακαρίτης Χριστόδουλος που τσίριζε, επειδή δεν προβάλλεται δεόντως ο "ρόλος της εκκλησίας" κατά την τουρκοκρατία! Εννοείται ότι πρέπει στο εξής να ληφθούν υπόψη οι παραινέσεις του αλησμόνητου. Να περιγραφούν λεπτομερώς οι προδοτικές συνεννοήσεις και συμβάσεις των καλογέρων και των παπάδων με τους Οθωμανούς...

10 September 2008

Τεχνική και τέχνη

Οι τεχνικές κατασκευές σε εργοστάσια παραγωγής και ερευνητικά κέντρα έχουν πολύ συχνά και μια αισθητική συνιστώσα. Ακόμα κι αν δεν κατανοεί κάποιος περί τίνος πρόκειται, δεν θα αρνηθεί να αναγνωρίσει στις κατασκευές τη μορφή ενός σύγχρονου τεμένους ή μιας αφηρημένης απόδοσης των διεργασιών στη ζωή και τον κόσμο. Οι φωτογραφίες που ακολουθούν είναι από το πείραμα εξομοίωσης της "μεγάλης έκρηξης" στο LHC του CERN.

(click)




09 September 2008

Διαπλοκή πολιτικών, παπάδων και παρατρεχάμενων...

Ένα κείμενο που δημοσιεύτηκε στην Ελευθεροτυπία πριν από 2 χρόνια



Πιστεύω και εις μίαν ... ψήφον


(Των ΚΩΣΤΑ ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ και ΘΩΜΑ ΤΣΑΤΣΗ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 01/08/2006)


Ο πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής την ώρα που φύτευε μια άγρια μουριά και φτυάριζε το χώμα, στη μονή Βατοπεδίου στον Αγιον Ορος, φάνηκε ότι, σε αντίθεση με το κοστούμι, τα παπούτσια του ήταν σπορ, για περπάτημα.

Ισως επειδή ήταν το μόνο σημείο της εμφάνισής του που δεν ήταν προγραμματισμένο να «πάρουν» οι κάμερες. Από την... αξιωματική πλευρά του θέματος, ο Γιώργος Παπανδρέου δεν μπόρεσε να δώσει... σκληρή απάντηση, καθώς τα κεριά που άναψε στον Αγιο Διονύσιο Ζακύνθου άρχισαν να λιώνουν γρήγορα. Ηταν και η ζέστη, βλέπετε. Αυτά, όμως, που δεν έχουν σβήσει ποτέ είναι τα κεριά και τα καντήλια της δημόσιας, άρα τηλεοπτικής, θρησκοληψίας, καθώς το παγκάρι της πολιτικής δεν γεμίζει τόσο εύκολα όσο φαίνεται.

Από το Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης στο Αγιον Ορος, από την Παναγία της Τήνου στην Παναγιά την Εκατονταπυλιανή της Πάρου και από κει στην Πάτμο για τα 1.900 χρόνια της Αποκάλυψης του Ιωάννου ή στην περιφορά της Αγίας Ζώνης σε σπίτια και γραφεία πολιτικών, η ελληνική πολιτική σκηνή δεν παύει να ζητεί τη βοήθεια του Θεού. Οι τηλεοπτικές κατανύξεις με τα σκυμμένα κεφάλια και ελαφρώς γερμένα δεξιά με δέος, οι α λα μπρατσέτα συμμετοχές σε περιφορές επιταφίων με αναμμένα κεριά με πράσινα ή κόκκινα πλαστικά ποτηράκια από κάτω, ο σχηματισμός του σταυρού που μοιάζει με τεράστια αγκαλιά όταν είναι κάμερες μπροστά και με παίξιμο... μπαγλαμά όταν απουσιάζουν, είναι μερικά από τα σημάδια της ικανότητας ή της απόπειρας των Ελλήνων πολιτικών να προσθέτουν την όποια πίστη τους στο προφίλ τους. Αφήστε που, κατά μια διαβολική, Θε μας, συγχώρα μας, σύμπτωση, η πίστη τους πλησιάζει το ύψιστο σημείο περισσότερο σε προεκλογικές περιόδους και λιγότερο τη Μεγάλη Εβδομάδα...

Ο πρωθυπουργός Κ. Καρα
μανλής το 2000 και το 2001, από την αντιπολίτευση έπεσε δύο φορές στην ανάγκη του κ. Χριστόδουλου. Για να λάβει τη βοήθεια από τη «δεξιά του Υψίστου» («δόξα σοι ο Θεός, οι καταστάσεις αλλάζουν», του είχε πει ο Μακαριότατος λίγες ημέρες μετά την εκλογή του στον πρωθυπουργικό θώκο), χρειάστηκε δύο φορές να μιλήσει υπέρ της διεξαγωγής δημοψηφίσματος για τις ταυτότητες. Η πρώτη ήταν στις 24 Σεπτεμβρίου 2000, όταν με τη σύζυγό του πήγε στην εκκλησία της Αγίας Παρασκευής στην ομώνυμη περιοχή ως πιστός.

Λίγο μετά κυκλοφόρησε και μια γραπτή δήλωσή του: «Κάθε πολίτης έχει το αναφαίρετο δικαίωμα να διαμαρτύρεται κατά αποφάσεων της κυβέρνησης, κάθε κυβέρνησης που χαρακτηρίζεται από αυταρχισμό και αλαζονεία, κατά αποφάσεων που προσβάλλουν βάναυσα το θεμελιώδες δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού κάθε ελεύθερου ανθρώπου. Ολοι οι Ελληνες είναι ελεύθεροι να πράξουν αυτό που τους υπαγορεύει η συνείδησή τους. Αυτό κάναμε η Νατάσα κι εγώ», είπε τότε ο σημερινός πρωθυπουργός.

Τον Αύγουστο του 2001, και ενώ οι ταυτότητες ήταν ένα από τα πρώτα θέματα της επικαιρότητας, ο κ. Καραμανλής επέμενε. Και μιλούσε για τις δημοκρατικές διαδικασίες και τα ψευδεπίγραφα διλήμματα του Κώστα Σημίτη. «Ο πρωθυπουργός, αμετανόητος στα ψευδεπίγραφα διλήμματα, στρέφεται κατά της Εκκλησίας και δεν διστάζει να διχάσει την κοινωνία. Το ζήτημα των ταυτοτήτων προέκυψε με ευθύνη της κυβέρνησης, που, για μια ακόμη φορά, υιοθετώντας αλαζονική συμπεριφορά, αυθαίρετα και χωρίς λόγο, αρνήθηκε τον διάλογο με την Εκκλησία. Αλλωστε, ούτε την Ευρωπαϊκή Ενωση έχει απασχολήσει επί της ουσίας θέμα ταυτοτήτων. Η Νέα Δημοκρατία, ευθύς εξαρχής, υποστήριξε με σαφήνεια και ειλικρίνεια:
  • Πρώτον, ότι το όλο θέμα των ταυτοτήτων έπρεπε και πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο ουσιαστικού και ειλικρινούς διαλόγου μεταξύ της Πολιτείας και της Εκκλησίας.
  • Δεύτερον, ότι η μόνη δημοκρατική αλλά και πολιτικά πρόσφορη οδός επίλυσης του ζητήματος είναι εκείνη της νομοθετικής ρύθμισης, στη βάση της προαιρετικότητας.
«Η Νέα Δημοκρατία κατέθεσε προς αυτήν την κατεύθυνση πρόταση νόμου, η οποία όμως, με τρόπο ανεύθυνο, απορρίφθηκε από την κυβέρνηση. Πιστεύω ότι η νομοθετική ρύθμιση του θέματος είναι η μόνη διέξοδος. Και καλώ τον πρωθυπουργό να εγκαταλείψει την πείσμονα άρνησή του που δεν οδηγεί πουθενά». Αυτά έλεγε επί των θρησκευτικών από τον... άμβωνα της αντιπολίτευσης. Αλλαξε άμβωνα και μάλλον απόψεις...

Το 2004 ήταν χρονιά των εκλογών. Πριν από αυτές, την τελευταία ημέρα του Φεβρουαρίου, εορτάστηκε η Κυριακή της Ορθοδοξίας. Ο Γιώργος Παπανδρέου ως πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, όπως και τώρα, εκκλησιάστηκε στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου στη Ν. Ερυθραία χωρίς κάμερες και δημοσιογράφους. Σε αντίθεση, ο Κώστας Καραμανλής, που διεκδικούσε την πρωθυπουργία, εκκλησιάστηκε υπό το φως των τηλεοπτικών φώτων στην Παναγία της Παντοβασίλισσας στη Ραφήνα. Οχι μόνο καλύφθηκε η φώτιση που έλαβε, αλλά έκανε και δήλωση: «Σήμερα γιορτάζει η Ορθοδοξία και είναι ευκαιρία να σκεφτούμε τα πάντα επίκαιρα, τα πανανθρώπινα μηνύματα της πίστης, της αγάπης και της ελπίδας. Είναι η ώρα όλες και όλοι μαζί να χτίσουμε μια κοινωνία δικαιοσύνης, μια κοινωνία αλληλεγγύης, μια κοινωνία ανθρωπιάς. Να νοιαστούμε για τους ανθρώπους γύρω μας και κυρίως, πάνω απ' όλα, για εκείνους που έχουν πραγματικά ανάγκη».

Εναν χρόνο μετά, στις 20 Μαρτίου 2005, εορτάστηκε και πάλι η Κυριακή της Ορθοδοξίας. Ο Γιώργος Παπανδρέου εκκλησιάστηκε με τη σύζυγό του και πάλι στην ενορία τους. Τότε, ένας ιερωμένος τον αιφνιδίασε και του έδωσε να διαβάσει το Σύμβολο της Πίστεως, το «Πιστεύω», κάτι που έκανε με ιδιαίτερη ζέση.

Ο πατέρας του, ο αείμνηστος Ανδρέας Παπανδρέου, στη διακήρυξη της 3ης Σεπτεμβρίου 1974 τόνιζε ότι το ΠΑΣΟΚ ήταν υπέρ του λεγόμενου διαχωρισμού Κράτους - Εκκλησίας. Οταν ανέβηκε στην κυβέρνηση το 1981, νομιμοποίησε τις αμβλώσεις και νομοθέτησε τον πολιτικό γάμο. Εδωσε έτσι την εικόνα ενός πολιτικού ασυμβίβαστου, αποφασισμένου να έρθει σε ρήξη με το εκκλησιαστικό κατεστημένο και μάλιστα εξ αριστερών, χαϊδεύοντας έτσι και την Αριστερά, στο γενικότερο πλαίσιο της κεντροαριστερής του κατεύθυνσης. Μάλιστα, κάποια στιγμή, το 1987 έκανε προσπάθεια να δημοκρατικοποιήσει την Εκκλησία, αλλά δεν του πέρασε.

Πολύ σύντομα, η περιπέτεια με την υγεία του τον έφερε πιο κοντά στην Εκκλησία. Κάθε χρόνο συνόδευε τη σύζυγό του Δήμητρα Λιάνη στην Τήνο. «Προσήλθαμε και πάλι στην ωραία Τήνο που μας δίνει ζωντάνια και πίστη, προς εκπλήρωση του τάματος», έλεγε ο Ανδρέας τον Αύγουστο του 1994, φτάνοντας στο νησί. Ενα χρόνο μετά, χωρίς να θυμίζει και πολλά από τον Ανδρέα της εποχής που μαχόταν για τη μοναστηριακή περιουσία πρόσθετε: «Ερχομαι στην Τήνο να προσκυνήσω ως κοινός πολίτης την Παναγιά και να ζητήσω, πράγματι, τη βοήθειά της στο έργο μου, τη χώρα και το έθνος».

Και ποιος να το περίμενε; Την επόμενη μέρα η σύζυγός του Δήμητρα Λιάνη βρέθηκε στη Φλώρινα όπου συναντήθηκε με τον μητροπολίτη Αυγ
ουστίνο Καντιώτη. Και ο διάλογος του Αυγουστίνου με τη Δήμητρα καταγράφηκε από τους δημοσιογράφους: «Πάρε αυτή την εικόνα. Σου έδωσα και μια άλλη όταν πρωτόρθες», είπε ο Αυγουστίνος . «Την έχω φυλαγμένη, Σεβασμιότατε. Σας ευχαριστώ», απάντησε η κ. Λιάνη και ο «άγιος» συνέχισε: «Δεν αρκεί η ομορφιά σου. Πρέπει να βλέπεις αυτή την εικόνα για να έχει ανάλογη ομορφιά ο εσωτερικός σου κόσμος». Κάτι σαν τη γυναίκα του Καίσαρα στο χριστιανικό της...

Ενας από τους λιγότερο ασχολούμενους με την εκκλησιαστική κατάνυξη είναι ο Κώστας Σημίτης. Το πολύ πολύ σε περιφορά Επιταφίου έχει εμφανιστεί με τη σύζυγό του Δάφνη. Μια φορά όσα χρόνια ήταν πρωθυπουργός πληροφορηθήκαμε ότι πήγε σε εκκλησία στη Σίφνο, όπου κάνει διακοπές σχεδόν τριάντα χρόνια. Ηταν Δεκαπενταύγουστος του 2003 και στη λειτουργία χοροστατούσε ο αείμνηστος μητροπολίτης Καρθαγένης Χρυσόστομος.

Η περίπτωση του επίτιμου είναι διαφορετική. Ο Κ. Μητσοτάκης μ' έναν παράξενο τρόπο κατάφερνε να συνδέει την πολιτική με την κατάνυξη του εκκλησιαστικού τελετουργικού. Οπως το Πάσχα του 1989, όπου έφτασε στον Αγιο Νικόλαο Χαλέπας στα Χανιά συνοδευόμενος από τον Μίκη Θεοδωράκη που κρατούσε τη λαμπάδα του. Βάδιζαν μαζί, αν και σε διαφορετικές παρατάξεις, και το πολιτικό μήνυμα της εποχής ήταν «κάθαρση και συμφιλίωση».

Τον Δεκαπενταύγουστο του 1990 ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, πρωθυπουργός πια, πήγε στην Παναγία Μυρτιδιώτισσα στα Κύθηρα για να εκπληρώσει ένα τάμα της μητέρας του.

Για τις ταυτότητες

Δέκα χρόνια μετά, τον Δεκαπενταύγουστο του 2000, ο επίτιμος πρόεδρος της Ν.Δ. βρέθηκε στην Παναγία Σουμελά. Μαζί του ήταν και η κόρη του Ντόρα Μπακογιάννη. Το θέμα των ταυτοτήτων βρισκόταν στην επικαιρότητα και ο Κ. Μητσοτάκης δεν άντεξε να μην πάρει θέση: «Η ημέρα της Παναγίας είναι ημέρα συνδιαλλαγής και αγάπης. Εύχομαι το μήνυμα να το πάρει και η κυβέρνηση και να καταλάβει ότι είναι αδιέξοδη η πολιτική που ακολουθεί στην αντιπαράθεσή της με την Εκκλησία και να αγωνιστεί να βρει μια φιλική μεσαία λύση.

Διότι, όπως πηγαίνουμε, θα δημιουργούνται διαρκώς βαρύτερα και βαθύτερα αδιέξοδα, χωρίς να διαφαίνεται από πουθενά ελπίδα να επικρατήσει η άποψη που η κυβέρνηση άδικα και παράλογα υποστηρίζει». Η Ντόρα Μπακογιάννη, κοντά στον πατέρα της, δεν ανοίχτηκε τόσο, αλλά για να μην του πάει κόντρα έκανε μια δήλωση συμπαράστασης: «Η Ελλάδα και η Ορθοδοξία αναμφισβήτητα είναι άρρηκτα συνδεδεμένες και ο ελληνικός λαός στο σύνολό του σήμερα απέδειξε την πίστη του. Δεν χρειάζεται τίποτε άλλο».

Τον Νοέμβριο του 2003 μαινόταν μια άλλη κόντρα. Αυτή που αφορούσε την εκκλησιαστική διοίκηση των λεγόμενων Νέων Χωρών. Πρωταγωνιστές ο αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος. Εκεί που πολλοί δυσκολεύονταν να τοποθετηθούν, ο επίτιμος υπήρξε σαφής υπέρ των θέσεων του Αρχιεπισκόπου. «Για να εκλεγεί με τη βοήθεια της Εκκλησίας στη Β' Αθηνών ο υιός Κυριάκος», έλεγαν οι κακές γλώσσες, όταν ακούστηκε ο Κ. Μητσοτάκης να λέει: «Η ελληνική κυβέρνηση έχει χρέος να λάβει αμέσως θέση και το ίδιο χρέος έχουν και τα πολιτικά κόμματα.

Μικροπολιτικοί υπολογισμοί σε τέτοιο θέμα δεν έχουν θέση. Πρωτεύει το συμφέρον της Ορθοδοξίας και της χώρας. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι καμία ελληνική Βουλή δεν πρόκειται να δεχτεί να γυρίσουμε πιο πίσω από εκεί που σταθήκαμε προ 70 ετών, να μοιράσουμε την Ελλάδα στα δύο, να δώσουμε διοικητικές αρμοδιότητες στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και προπαντός δεν μπορεί να δεχτεί να αμφισβητηθεί η αρχή της πλειοψηφίας στη λήψη των αποφάσεων. Είναι ανάγκη όμως η πληγή που άνοιξε να κλείσει αποφασιστικά και γρήγορα. Αλλιώς, μας αναμένουν δεινά!».

Πέραν των δηλώσεων και θρησκευτικών εμφανίσεων υπάρχουν και άλλες εκδηλώσεις πίστης και δημόσιας λατρείας. Μια από τις διασημότερες ήταν η επιλεκτική περιφορά της Αγίας Ζώνης που στα τέλη Μαΐου του 1996 έφερε στην Αθήνα ο ηγούμενος της μονής Βατοπεδίου Εφραίμ. Εν χορδαίς και οργάνω, η Αγία Ζώνη εξόφλησε κάτι... ιερά γραμμάτια που είχε. Πέρασε από το σπίτι του πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου, το γραφείο του επίτιμου προέδρου της Ν.Δ. Κ. Μητσοτάκη, την αντιπροσωπεία των αυτοκινήτων Λάντα (μάλλον επειδή δεν πωλούνται στην Ελλάδα άλλα αυτοκίνητα από... ορθόδοξη χώρα όπως η Ρωσία), το γενικό Κρατικό Νοσοκομείο της Αθήνας και έκλεισε τη σεμνή και ταπεινή περιφορά της στον τηλεοπτικό σταθμό «Αντένα». Ετσι λοιπόν, η Αγία Ζώνη έκανε και αυτή το καθήκον της στην ελληνική πολιτική και στα μέσα επικοινωνίας.

«Είμαι παιδί που στο σπίτι θυμάμαι πάντα και τη μάνα μου και τον πατέρα μου. Χωρίς να είναι ιδιαίτερα φανατικοί του είδους, ήταν θρησκευόμενοι άνθρωποι. Συνεπώς οι θρησκευτικές μου καταβολές ξεκινάνε από μικρό παιδί». Με αυτά τα λόγια ξεκινούσε την απάντησή της η Δήμητρα Λιάνη-Παπανδρέου στη Λιάνα Κανέλλη τον Νοέμβριο του 1995, μετά το καλοκαίρι όταν οξύνθηκαν τα προβλήματα υγείας του Ανδρέα Παπανδρέου.

Ολοι θυμόμαστε εκείνες τις φοβερές σκηνές στην Πάτμο με τον Ανδρέα υποβασταζόμενο στην κλίμακα της θαλαμηγού. Ή τις άλλες με την κ. Λιάνη να περιδιαβαίνει το νησί με τις κάμερες ξοπίσω της. Ή ακόμα ακόμα τις αντιδράσεις του Ανδρέα για τα δημοσιεύματα που έφεραν τη Δήμητρα να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στη διοργάνωση των εκδηλώσεων του Πατριαρχείου για τα 1.900 χρόνια της Αποκάλυψης. Παρακάτω εξηγεί πώς η θρησκεία τής χτύπησε την πόρτα:
«Εμένα μου τη χτύπησε στο Χέρφιλντ την πόρτα. Ηταν η πρώτη φορά που στράφηκα στον Θεό. Αυτό το περίφημο τάμα της Τήνου, που έχω πει πολλές φορές χρέος ζωής. Ηταν δηλαδή η επίσκεψή μου στην Τήνο χρέος ζωής. Η κατάσταση για μένα ήταν απελπιστική. Αμφίβολη. Δεν ήξερα πώς θα γυρίσω. Αν θα γυρίσω. Δεν είχα πού αλλού να στραφώ και στράφηκα στον Θεό. Ε, λοιπόν, κατηγορήστε με γι' αυτό. Κατηγορήστε με. Πρέπει ν' απολογηθώ και γι' αυτό; (...)

Λοιπόν, δεν ντρέπομαι να το πω. Ναι έχω μια συνεπέστερη, μια συνεπή και συνεχή σχέση από τότε μέχρι σήμερα. Εχτισα ένα εκκλησάκι στον κήπο του σπιτιού μου. Γιατί το έχτισα, γιατί λένε ότι είναι υποκριτική αυτή η σχέση μου. Ξέρετε γιατί το έχτισα; Για τη δικιά μου σωτηρία της ψυχής και δεν μετανιώνω γι' αυτό. Κι είναι οι ώρες που περνάω εκεί, που προσεύχομαι, που είναι τόπος περισυλλογής, είναι ο Αγιος Ανδρέας και ο Αγιος Δημήτριος...

- Γιατί ο Αγιος Δημήτριος...
- Γιατί με λένε Δήμητρα...»
Αναφερόταν φυσικά στο εκκλησάκι που υπάρχει στο σπίτι της Εκάλης, εκεί όπου πολλές φορές, πριν από αρκετά χρόνια, η Δήμητρα Λιάνη-Παπανδρέου περνούσε ατέλειωτες ώρες μοναχικής περισυλλογής παρέα με πέντε έξι κάμερες...