25 September 2008

Αναπαραγωγή ήχου...

αρχαιοελληνικού έγχορδου οργάνου


Το επιγόνιον, ένα αρχαίο ελληνικό έγχορδο όργανο, που έχει θεωρηθεί πρόγονος κατοπινών οργάνων -βυζαντινών και διαφόρων σύγχρονων δυτικών- ακούστηκε ξανά χάρη σε Ιταλούς ερευνητές που προσομοίωσαν τον ήχο του με λογισμικό (). Ο Φρανσέσκο ντε Ματία και οι συνεργάτες του στο Ωδείο Μουσικής του Σαλέρνο αναρωτιόντουσαν πώς να ακουγόταν το επιγόνιο, που κατά μια εκδοχή εισήχθη στην Ελλάδα το 18Ο π.Χ. από τον Επίγονο.

Πλήρη αντίγραφα του οργάνου δεν έχουν διασωθεί, είναι όμως γνωστό ότι είχε έως και 5Ο χορδές, όπως η άρπα. Είχε επίσης ηχείο όπως η κιθάρα και παιζόταν με το χέρι, χωρίς πένα. Χρησιμοποιώντας εικόνες του επιγόνιου από έργα τέχνης, κομμάτια από ανασκαφές και γραπτές περιγραφές του οργάνου και του τρόπου που παιζόταν, οι ερευνητές δημιούργησαν στον υπολογιστή ένα τρισδιάστατο μηχανικό μοντέλο του οργάνου.

Αφού σχημάτισαν μια κατά το δυνατό ακριβή εικόνα για τη μορφή και για τα υλικά κατασκευής του, προσομοίωσαν διάφορους παράγοντες, όπως τη μάζα του οργάνου, την ακαμψία και την αντήχησή του, που συντελούσαν στον χαρακτηριστικό ήχο του. Οι πολύπλοκες ακουστικές εξισώσεις που προέκυψαν θα χρειάζονταν 4ΟΟ ώρες υπολογισμών σε ένα PC, ωστόσο οι ερευνητές αξιοποίησαν δύο ευρωπαϊκά ακαδημαϊκά δίκτυα επεξεργασίας (GEANT2 και EUMEDconnect) και ολοκλήρωσαν τους υπολογισμούς σε μόλις τέσσερις ώρες.

«Για πρώτη φορά μπορούμε να ακούσουμε τους μουσικούς ήχους του παρελθόντος» δήλωσε στο περιοδικό New Scientist ο Nτε Ματία, o oποίος μάλιστα παρομοίασε τον ήχο του επιγόνιου με τον ήχο του αρπίχορδου.

(Newsroom ΔΟΛ, 23/9/2008)