22 November 2007

Βλαστοκύτταρα από το δέρμα...

για τη δημιουργία ανταλλακτικών οργάνων



Δύο ερευνητικές ομάδες στις ΗΠΑ και την Ιαπωνία ανακοίνωσαν ανεξάρτητα την Τρίτη ότι κατάφεραν να μετατρέψουν κύτταρα δέρματος σε βλαστικά κύτταρα, εφαρμόζοντας μια πρωτοποριακή μέθοδο που παρακάμπτει την χρήση ανθρώπινων εμβρύων. «Βρισκόμαστε πλέον σε θέση να μπορούμε να δημιουργούμε βλαστικά κύτταρα ειδικά για κάθε συγκεκριμένο ασθενή και για κάθε συγκεκριμένη ασθένεια χωρίς τη χρήση ανθρώπινων ωαρίων ή εμβρύων» δήλωσε ο Σίνια Γιαμανάκα του Πανεπιστημίου του Κιότο, επικεφαλής της ομάδας που υπογράφει τη δημοσίευση στην έγκριτη επιθεώρηση Cell.
Τη δεύτερη δημοσίευση, στο περιοδικό Science, υπογράφει η ομάδα του Τζέιμς Τόμσον στο Πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν στο Μάντισον. Η μέθοδος «άμεσου επαναπρογραμματισμού» των κυττάρων του δέρματος, ώστε να δώσουν μια ποικιλία διαφορετικών ιστών, φέρνει πιο κοντά.

Τα βλαστικά κύτταρα, που υπόσχονται να φέρουν επανάσταση στην ιατρική, μπορούν να καλλιεργηθούν στο εργαστήριο και να δώσουν θεωρητικά μια ποικιλία διαφορετικών ιστών για μεταμόσχευση. Βλαστικά κύτταρα υπάρχουν και στον ενήλικο οργανισμό, έχουν όμως αποδειχθεί λιγότερο «ευέλικτα» από τα εμβρυικά κύτταρα.

Οι δύο ερευνητικές ομάδες κατάφεραν να μετατρέψουν κύτταρα δέρματος σε κύτταρα που μοιάζουν και συμπεριφέρονται όπως τα εμβρυικά βλαστικά κύτταρα. Για να το κατορθώσουν, οι ερευνητές μόλυναν ανθρώπινους ινοβλάστες δέρματος με έναν ιό που μετέφερε στα κύτταρα τέσσερα επιπλέον γονίδια (δύο από τα γονίδια ήταν κοινά και στις δύο μελέτες). Τα επιπλέον αυτά γονίδια επαναπρογραμματίζουν τη λειτουργία άλλων γονιδίων και αναγκάζουν τα κύτταρα να αλλάξουν ρόλο και να μετατραπούν σε «πολυδύναμα βλαστικά κύτταρα».

Στην παρούσα φάση, τα κύτταρα αυτά δεν θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε ασθενείς, δεδομένου ότι έχουν τροποποιηθεί γενετικά και θα μπορούσαν θεωρητικά να προκαλέσουν καρκίνο. Αν και οι έρευνες ανοίγουν το δρόμο για την εύκολη παραγωγή βλαστικών κυττάρων κατά παραγγελία, άλλοι επιστήμονες, όπως ο Τζορτζ Ντάλει του Χάρβαρντ, ειδικός στα βλαστικά κύτταρα, τονίζουν ότι οι έρευνες σε ανθρώπινα έμβρυα δεν πρέπει να εγκαταληφθούν, έως ότου είναι σαφές ποια μέθοδος υπερτερεί και σε ποιες περιπτώσεις.


.